Hugo de Jonge pleisters plakkend de crisis te lijf

De opdracht die Hugo de Jonge zichzelf heeft gegeven is om saai en voorspelbaar te zijn. Dat lukt niet op een markt die afkoerst op een wooninfarct, bleek dinsdag op een congres van Capital Value. Volgens de hoofdredacteur van PropertyNL, Wabe van Enk, plakt de minister pleisters op een hartpatiënt.

Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 2, 24 februari 2023

Minister De Jonge herhaalde, net zoals vorig jaar bij elke gelegenheid, de woningopdracht: 900.000 nieuwe woningen in 2030, waarvan 600.000 betaalbaar. Die opdracht wordt steeds meer onhaalbaar. De schatting is nu dat er vorig jaar niet 99.000 huishoudens zijn bijgekomen, maar 144.000. De vraag neemt dus spectaculair toe. Tegelijkertijd zakt het aantal bouwvergunningen dit jaar van 72.000 naar 50.000, is de verwachting van onderzoekers van Capital Value. De woningmarkt kampt hierdoor met een oplopend tekort van 325.000 in 2022 naar 400.000 in 2025.

Staking bij beleggers

Daarnaast staken beleggers en ontwikkelaars bij de nieuwbouw. Ook al zijn er soms nog grond, vergunningen en aannemers te vinden, dan nog gaat de spa niet de grond in, want de beleggers willen niet meer. ‘Het goede nieuws is dat er voldoende geld beschikbaar is voor de woningmarkt’, probeerde de directeur van Capital Value, Marijn Snijders, toch optimisme uit te stralen. Uit zijn enquête blijkt dat er in de periode 2023–2025 bij beleggers en corporaties € 25 mrd beschikbaar is voor woningen en zorg.

Het kenmerk van zo’n enquête naar beschikbaarheid is echter dat het niet om commitments gaat, maar om geduldige data. Snijders beaamt dat beleggers geen dwang kennen en ondanks dat beschikbare kapitaal op dit moment een kopersstaking veroorzaken.

Wat water bij de wijn

Minister De Jonge houdt het vooralsnog op een ‘dip’, die we met z’n allen moeten oplossen. ‘Een beetje inschikken; wat water bij de wijn bij de grondprijs; iets meer en hoger bouwen.’ Dat zijn echter pleisters waarmee je een hartpatiënt niet geruststelt.

Snijders heeft betere instrumenten: ‘Wat zou het mooi zijn als we net zoals in 2009 een ‘Van der Laan-subsidie’ van € 164 mln voor 23.000 woningen weten te krijgen. Er moet een ‘De Jonge-subsidie’ komen.’

Verkeerde arts

Als dat niet helpt, zou een tijdelijke verlaging van de btw tot 9% voor nieuwbouw van woningen mooi zijn, aldus Snijders. Het kenmerk van zo’n maatregel is echter dat je dan bij staatssecretaris Van Rij moet zijn, en daar wordt de woningbelegger ook niet blij van. Uitgerekend door zijn geplande fictieve heffingen over woningbeleggingen in box III verkoopt deze groep massaal hun huurwoningen. Voor deze groep is Van Rij helemaal de verkeerde arts. Dan nog liever De Jonge als pleisterplakkende arts bij de klanten van Capital Value, de institutionele beleggers en de corporaties.