De hoeveelheid Europese kantoorruimte die in 2023 werd voltooid, daalde met 32% vergeleken met het voorgaande jaar en bereikte het laagste punt in vijf jaar van 3,3 miljoen m², meldt Savills in een nieuw rapport.
Voor 2024 wordt een licht herstel verwacht met een stijging van 30% naar 4,3 miljoen m², gevolgd door een daling van 3% naar 4,2 miljoen m² in 2025. Stijgende bouwkosten, ongeveer 50% gestegen sinds 2019, en tekorten aan arbeidskrachten worden verantwoordelijk gehouden voor de vertraging.
Savills meldt dat een derde van de kantoorruimte die naar verwachting in 2023 klaar zou zijn, vertraging opliep en nu in 2024 of 2025 klaar moet zijn. De totale geplande speculatieve ruimte is jaar-op-jaar met 21% gedaald, van 5,7 miljoen m² naar 4,5 miljoen m², waardoor een potentiële stijging van de leegstand van kantoren wordt voorkomen.
Tophuur blijft groeien
De afgelopen twee jaar is de speculatieve pijplijn als percentage van de bestaande kantoorruimte gekrompen van 3,1% naar 2,1%. Mike Barnes, associate director European Research bij Savills: “Nu de vraag van gebruikers zich de komende twaalf maanden geleidelijk herstelt, verwachten we dat het aanbod van klasse A-ruimte geleidelijk zal afnemen en dat de tophuurprijzen zullen blijven groeien. Boedapest (4,8%), Lissabon (4,5%) en Barcelona (3,9%) hebben het hoogste aandeel speculatieve ruimte dat eind 2025 voltooid zal zijn, als percentage van de totale voorraad, hoewel we verwachten dat een groot deel van deze ruimte geabsorbeerd omdat de verhuurmarkten levendig blijven en gebruikers strijden om de beste kantoorvoorraad in hun klasse om hun Scope 3-uitstoot te verminderen.”
Tekort in 2027
James Burke, directeur European Capital Markets & Global Cross Border Investment bij Savills, voegde hieraan toe: “Het aantal ontwikkelingsstarts is het afgelopen jaar in heel Europa aanzienlijk gedaald, wat zou kunnen resulteren in een tekort aan hoogwaardige ruimte in 2027/2028. Als alles gelijk blijft, kan het zijn dat ontwikkelaars eisen dat de huurprijzen van eersteklas kantoren met ongeveer 10% stijgen, zodat nieuwe projecten levensvatbaar lijken.' Uit de analyse van Savills blijkt daarentegen dat, ondanks een daling van de Europese kantoorhuren met 10% in de afgelopen drie jaar (gecorrigeerd voor inflatie), de huisvestingskosten een kleiner deel van de totale operationele kosten van een bedrijf vertegenwoordigen. Dit zou huurders meer ademruimte kunnen geven om potentiële huurstijgingen in de toekomst op te vangen.”
Gerelateerde artikelen:
