Bedrijven moeten samenwerken met netbeheerders om druk te verlagen

Bedrijven moeten nu echt om tafel met netbeheerders om de levering van stroom te garanderen en de druk op het netwerk te verminderen, stelt ABN Amro.

In zijn geactualiseerde rapport ‘Voor wat, hoort wat. Oorzaken en oplossingen voor de toenemende druk op het elektriciteitsnet’ geeft de bank aan, dat overbelasting van het net in 2026 voor alle regio’s kan gelden. Bedrijven kunnen daardoor niet worden opgestart en de energietransitie loopt vertraging op. ABN Amro ziet een oplossing in het samenwerken en onderhandelen met netbeheerders. ‘Recente wijzigingen in de regelgeving, zoals de introductie van nieuwe contractvormen, maken dat mogelijk’, aldus de bank.

Energie-hubs

Een belangrijke ontwikkeling is naar inzicht van de bank de opkomst van energie-hubs: een groep afnemers die gebruik maakt van het energienetwerk en gezamenlijk capaciteit op het elektriciteitsnet contracteert bij de netbeheerder. Dit kan via een groepstransportovereenkomst (GTO) of een groepscapaciteitsbeperkend contract (GCBC).

Via deze energie-hubs kunnen bedrijven vaak in totaal méér capaciteit benutten dan wanneer ze individueel opereren. Als tegenprestatie geven de energie-hubs een deel van de opgetelde, eerder per bedrijf en aansluiting verstrekte capaciteit terug aan de netbeheerder. Deze herschikking van de capaciteit helpt de netbeheerder om wachtlijsten te verkleinen en het beschikbare netwerk beter te benutten.

“Bedrijven moeten in 2025 actief in gesprek gaan met naburige ondernemingen en de netbeheerders om hun stroomgebruik beter op elkaar af te stemmen. Anders worden ze in 2026 mogelijk verrast door verdere fysieke netcongestie”, zegt Peter van Ees, sector expert Energie van ABN Amro. “Een belangrijk voordeel van deze nieuwe contractvormen is dat bedrijven in een energie-hub zelf bepalen hoe ze de beschikbare capaciteit inzetten, door het stroomgebruik onderling te regelen. Dit betekent dat er meer stroom geleverd kan worden gedurende de dag, eenvoudigweg omdat de netcapaciteit beter wordt benut.”

Energiewet

Naast noodzakelijke investeringen in het elektriciteitsnet, efficiënter omgaan met energie en het zelf opwekken van energie, zijn door aanpassingen in de wet- en regelgeving nieuwe samenwerkingsvormen mogelijk, zodat de beschikbare capaciteit beter kan worden verdeeld. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft al regelgeving, zoals de netcode en de tarievencode, aangepast. Hierdoor kan het stroomnet flexibeler worden benut.

De ACM roept netbeheerders daarom op hiervan gebruik te maken. In december 2024 heeft de Eerste Kamer daarnaast ingestemd met de Energiewet, die in april in werking treedt. In deze wet zijn wijzigingen voorgesteld om uitdagingen rond netcongestie aan te pakken. De nieuwe Energiewet biedt afnemers van elektriciteit meer ruimte om in groepsverband, zoals energie-hubs, actief deel te nemen aan de energiemarkt.