Jaap van Rhijn (Colliers) over overname WPM: ‘Wij spelen nu mee in de top-3’

In zes jaar tijd ging Colliers van een lokale Amsterdamse makelaar naar een toppositie in het vastgoedadvies in Nederland

In zes jaar tijd ging Colliers van een lokale Amsterdamse makelaar naar een toppositie in het vastgoedadvies in Nederland

Door Paul Wessels
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 2, 26 februari 2016


In 2010 telde Boer Hartog Hooft, dat later Colliers werd, 45 mensen. Met de deze maand bekend gemaakte overname van WPM groeit dat naar 330 mensen en is Colliers een van de grootste vastgoedadviseurs in Nederland geworden. Jaap van Rhijn, ceo Colliers Nederland: ‘We zijn deze reis begonnen met het doel mee te spelen in de top-3, waarbij het nooit een doel op zich is om de grootste te worden, maar we willen wél de beste zijn. We zijn nu in Nederland marktleider in hoteladvies, advies voor eindgebruikers en dankzij WPM met 4,5 mln m² onder beheer ook in property management. Het samengaan met WPM brengt ons ook in de top-3 qua winkeladvies en -transacties. Ook onze taxatieafdeling zit inmiddels in de top-3.’
Colliers wil geen details prijsgegeven over de overnamesom. Met een kleine, efficiënte staf (van slechts 14 personen ten behoeve van 16.000 mensen wereldwijd) in het hoofdkantoor in Toronto is Colliers Internationaal de afgelopen jaren gegroeid in een gelijke verhouding tussen autonome groei en overnames. Ruimte voor groei is er ruimschoots, zegt Van Rhijn: ‘Bedenk dat in de accountancy de ‘big four’ een marktaandeel heeft van circa 60%, terwijl in het vastgoedadvies CBRE, JLL, Cushman & Wakefield en wijzelf nog niet verder komen dan 15%.’
Colliers onderscheidt zich daarbij, zegt Van Rhijn, omdat dit bedrijf als enige van de vier grote vastgoedadviseurs uitgaat van een model dat is gebaseerd op lokaal ondernemerschap. ‘Bij ons draait het niet zozeer om marktmacht, maar om excellente dienstverlening. De lokale bedrijven hebben vergeleken met de andere internationale vastgoedadviseurs een grote autonomie.’ Colliers Groep heeft de meerderheid van de aandelen in Colliers Nederland, waardoor de laatste ook de financiële kant van het ondernemerschap is blijven voelen. ‘In de praktijk ondersteunt Colliers het lokale ondernemerschap in plaats van te sturen. Dat moeten wij doen.’

Grote slag
Na een aantal kleinere overnames sloeg Colliers 1,5 jaar geleden een belangrijke slag met de overname van AOS Studley, leidende adviseur van eindgebruikers. Op de snel groeiende hotelmarkt maakt Colliers indruk met het team dat wordt geleid door Dirk Bakker. Retail maakte een slag met aantreden van Etienne van Unen, die eerder werkte voor Corio én WPM. Hij krijgt nu weer gezelschap van Joost Vooijs, die bij WPM verantwoordelijk was voor retail. Voor taxaties werd Niels Bloem aangetrokken en Arnold Doornewaard is verantwoordelijk voor de snel groeiende tak van woningbeleggingen.
Van Rhijn: ‘Wij hebben als boodschap voor professionals: Als je goed bent en beter wilt worden, kom dan bij ons.’ Colliers heeft internationaal ook een interne online ‘universiteit’ die de mensen helpt om hun vaardigheden te verbeteren. ‘Wij hebben ook als een van de weinige wereldwijde bedrijven als kernwaarde ‘fun’. Alleen Virgin van Richard Branson hanteert dat ook. Humor zorgt ervoor dat je jezelf niet al te serieus neemt en natuurlijk is plezier maken met elkaar ook erg belangrijk.’
Dé belangrijke driver voor groei is aansluiting bij een sterk internationaal netwerk, zegt Van Rhijn. In 2010 stapte Boer Hartog Hooft vanuit Dynamis over naar het internationale netwerk van Colliers. ‘Kantelpunt voor ons was dat we een due dilligence deden voor Deutsche Bank in Londen en van de opdrachtgever te horen kregen dat de kwaliteit van ons werk uitstekend was, maar dat ze ons bij een volgende opdracht niet konden inzetten omdat beslissers in de city niet te overtuigen zijn met een lokale naam als Boer Hartog Hooft. Dezelfde ervaring heeft WPM meegemaakt met de internationale beleggers die een steeds grotere rol spelen op de Nederlandse markt. Met het merk Colliers zijn ze ‘top of mind’ bij internationale beslissers.’

Pieter Affourtit, scheidend aandeelhouder en ceo van WPM
‘Meedoen met internationale eredivisie’

‘Ons doel is steeds geweest om property management ‘plus’ te bieden voor onze klanten; een rol spelen bij de totale exploitatie van vastgoed en echt waarde kunnen toevoegen. Bij winkels is ons dat heel goed gelukt met onze herontwikkelingspoot, en ons omvangrijke data- en researchcenter. Bij Offices hadden we nog een slag te maken, met nieuwe producten in aanvulling op ons property management. Financieel hebben we een stabiele ontwikkeling doorgemaakt. 2015 was zelfs ons beste jaar ooit.
Bij beleggers zien we de opkomst van de ‘snelle’ deals, waarbij veel internationale investeerders betrokken zijn. Het is niet altijd makkelijk om als ‘lokale partij’ daar direct betrokken bij te raken. Mijn stellige overtuiging is dat in deze transitiemarkt ketenverlenging ‘een must’ is vanuit het perspectief van kwaliteit en waardeontwikkeling. Voor WPM Groep speelt vooral aan de kant van kantoren dat nieuwe producten in het verlengde van het property management een voorwaarde zijn. We stonden voor de keuze: óf een organisatie met onder andere agency overnemen of samengaan met een partner die ons aanvult. Dat hebben we nu met Colliers gedaan.
Er zijn de afgelopen jaren nogal wat bedrijven langs geweest die wilden samengaan met WPM, maar vaak was er sprake van een ‘conflict of interest’. Een belangrijk punt bij de afweging is ook de specifieke cultuur van WPM, met trekken van een familiebedrijf. Colliers sluit daar met zijn cultuur van zelfstandig ondernemende professionals en sfeer heel goed bij aan, biedt extra diensten en heeft het internationale netwerk.
En ten slotte heeft ook een ceo een bepaalde houdbaarheidsdatum. Ik loop nu tegen de 60 en ben 25 jaar bezig met WPM, waarvan bijna 15 jaar als eindverantwoordelijke van WPM Groep. Het is daarom logisch een stap terug te doen. Nieuwe leiders dienen zich aan; de fusie met Colliers biedt de mogelijkheden om daar ruimte aan te geven.
Waar ik naar uitkijk: na jaren eindverantwoordelijkheid als manager, kan ik me nu weer helemaal richten op de inhoud. Mijn hart ligt bij retail en de kwaliteit van de binnenstad. Nu ik niet meer zo direct gebonden ben aan de belangen van opdrachtgevers, kan ik vrijer opereren in een periode waarin de retailmarkt voor bijzondere uitdagingen staat.’

Colliers in één klap leidende partij
Colliers International neemt WPM Groep over en wordt daarmee in één klap een leidende partij in property management en andere vastgoeddiensten in Nederland. Een overnamesom is niet bekend gemaakt. WPM Groep is actief in verhuur, research, (her)ontwikkelingen en property management en heeft kantoren in ’s-Hertogenbosch, Nieuwegein, Amsterdam, Barendrecht and Apeldoorn. De combinatie Colliers–WPM heeft 330 mensen in dienst en krijgt zijn hoofdkantoor in Amsterdam. Colliers maakt met de overname een grote stap: WPM is in 1987 opgericht, heeft bijna 200 mensen in dienst en wordt al jaren geleid door ceo Pieter Affourtit. WPM zal per onmiddellijk verder gaan onder de naam Colliers.
Jaap van Rhijn, de huidige ceo van Colliers Nederland, zal in de nieuwe combinatie ook de eindverantwoordelijkheid dragen. Ronald Maaskant (was cfo WPM groep) wordt chief services officer en directielid. Ruud Bouma (voormalig directeur WPM Offices), Joost Vooijs (voormalig directeur WPM Retail) en Ronald Maaskant zullen toetreden als partners van Colliers International Nederland.
Pieter Affourtit (ceo WPM Groep) en Ger Dings (directeur WPM Development), beiden eigenaren van WPM, zullen na de definitieve afronding van de transactie hun functies neerleggen.