Veel nieuwe namen in de Top-25 Architecten

1 (12) KCAP

Rotterdam, Zürich en Shanghai
76.250 m²
Op de eerste plaats vinden we dit jaar KCAP. Het bureau, onder leiding van zeven partners, werkt over de hele wereld aan projecten van groot tot klein. In Nederland leverde het dit jaar vier projecten op. Ook hier is er weer een grote rol voor renovatie. In Amsterdam stoomde KCAP het rijksmonument De Droogbak klaar voor de toekomst. In Den Haag werkt het bureau ondertussen aan een serie van vijf torens bij station Hollands Spoor met woningen en kantoren. Daarnaast is het actief in Amsterdam, Utrecht en Den Bosch.

2 (3) Kraaijvanger
Rotterdam
64.275 m²
Vorig jaar leverde de renovatie van Ahoy een plekje op deze lijst op. Dit jaar zijn er maar liefst drie renovaties die daaraan bijdragen. Meest in het oog springt het hergebruik van het Stationspostkantoor in Den Haag. Dat rijksmonument heeft nu een tweede leven als hoofdkantoor van PostNL gekregen. Een ander interessant project is het oude Stadskantoor in Helmond. Dat wordt niet alleen gesloopt, maar de vrijkomende materialen worden ook voor 99,2% hergebruikt in het nieuwe stadskantoor en door bedrijven en particulieren in de omgeving. Dat is circulair werken in de praktijk.

3 (–) Architekten Cie.
Amsterdam
62.000 m²
De Architekten Cie leverde dit jaar Edge Amsterdam West op. In dit project renoveerde het bureau een ontwerp dat door architect Oyevaar (eerder werkzaam voor de Architekten Cie.) in 1970 is gemaakt. Na opwaardering staat er nu een geavanceerd en duurzaam kantoorgebouw. Dit jaar verscheen ook een publicatie van Cie. over het ontwerpen met circulariteit. Daarin wordt ook uitgebreid ingegaan op het ontwerp van Edge Amsterdam West.

4 (–) RoosRos Architecten
Goes, Oud-Beijerland
47.340 m²
RoosRos heeft een bijzonder productief jaar achter de rug. Maar liefst zes projecten zorgen ervoor dat zij op de vierde plaats staan. Het bureau staat voor respectvol rentmeesterschap, wat zich uit in strakke, ietwat sobere architectuur. Het bureau wordt geleid door Sander Ros, Anja Nobel, Bertold van Burg, Henri Zwerus, Jaap Orgers en Michiel de Koeijer. Opdrachten komen uit de commerciële hoek, maar ook onderwijs en recreatie komen voor.

5 (–) Benthem Crouwel
Amsterdam, Düsseldorf
38.500 m²
Benthem Crouwel was in 2021 bijzonder productief. Naast Station Delft Campus, het eerste energieneutrale station in Nederland, leverde het onder andere een groot datacenter en een woningbouwproject op. Ook ging de Rotterdamsebaan open. Deze autotunnel is de meest duurzame in Europa. Verder won het bureau twee ontwerpcompetities in Tsjechië en begint daar binnenkort de bouw van een groot woningbouwproject.

6 (18) Group A
Rotterdam
32.000 m²
Group A bestond in 2021 maar liefst 25 jaar. Het bureau leverde in Utrecht het kantoorgebouw Central Park op. Het gebouw onderscheidt zich door de twee verdiepingen hoge tropische tuin op 45 meter hoogte. Deze tuin biedt een rustpunt voor alle gebruikers. Verder werkt het bureau aan plannen in Amsterdam, Eindhoven en Delft.

6 (–) MVRDV
Rotterdam, Shanghai, Paris, Berlijn
32.000 m²
MVRDV leverde in 2021 het veelbesproken plan Valley op. Het project heeft twee gezichten: aan de ene kant een strakke glasgevel en aan de binnenzijde een afbrokkelende structuur met collectieve ruimtes en groen. Ook ging het museumdepot van het Boijmans – de bloempot – dit jaar echt open voor het publiek. Dat gebouw werd goed ontvangen. Een project in Londen kon echter op minder lovende kritieken rekenen. De impressies van de Marble Arch Hill installatie – een tijdelijke groene heuvel midden in de stad – beloofden veel meer dan het uiteindelijke object bood. Uiteindelijk bleef er slechts een slap aftreksel van de impressies over.

8 (–) Paul de Ruiter Architects
Amsterdam
29.400 m²
Paul de Ruiter Architects is met bijna 40 medewerkers een groot bureau. Het geeft ook aan dat de duurzame insteek die Paul de Ruiter nastreeft steeds gebruikelijker wordt. In 2021 leverde het bureau meerdere gebouwen op, waaronder het multitenant kantoorgebouw Helix. Het bureau werkt samen met start-up Tatami en Tank om een betaalbaar, circulair woningmerk in de markt te zetten. Daarmee moet duurzaam design voor iedereen toegankelijk worden. Vooralsnog richt Tatami zich op projecten van 50–500 woningen.

9 (–) AGS Architects
Heerlen, Amsterdam
29.000 m²
AGS Architects is voornamelijk actief in het commerciële vastgoed, sport en recreatie, en scholenbouw. In 2021 ontwikkelde het bureau samen met Kaynad het Modublox-bouwsysteem. Dit op staal gebaseerde bouwsysteem maakt industriële woningproductie mogelijk, omdat 80% van het werk al in de fabriek gebeurt. Op locatie vindt vooral montage plaats.

10 (–) Studioninedots
Amsterdam
18.000 m²
Studioninedots werd in 2021 uitgebreid met maar liefst vier nieuwe associates: Ike Gronheid, Stijn de Jongh, Wouter Hermanns en Jurjen van der Horst. Samen met de partners Albert Herder, Vincent van der Klei, Arie van der Neut en Metin van Zijl geven zij leiding aan een bureau dat vooral veel woningbouwprojecten doet. Met hun project Westbeat lieten ze in 2020 zien dat de boog weer helemaal terug is in de architectuur.

11 (–) Pauwert
Eindhoven
17.000 m²
Pauwert wordt geleid door Henk Schoones. Het bureau ontwerpt vanuit eenvoud, analyse en zorgvuldigheid. Dat komt mooi tot uiting in de projecten die zij in 2021 hebben opgeleverd op de Brightlands Chemelot Campus. Daar staan namelijk twee bijna exact dezelfde Brighthouses. De drager is hetzelfde, maar de inbouw en de gevel kunnen variëren, al naar gelang de wensen van de gebruikers. Het bureau is ook werkzaam in de zorg en woningbouw.

12 (5) Mecanoo
Delft, New York en Kaohsiung
16.200 m²
Mecanoo werkt over de hele wereld aan heel diverse projecten van stad tot architectuur. Bibliotheken zijn zo’n beetje de specialiteit van dit bureau. Het leverde in 2021 twee grote bibliotheken in de Verenigde Staten op en twee in Amsterdam. In 2021 kwamen er ook twee nieuwe associate partners bij: Armand Paardekooper Overman en Pieter Hoen.
Twee architecten verzetten zich tegen de plannen van Mecanoo voor het Boijmans Museum. Het Belgische bureau Robbrecht & Daem en Hubert-Jan Henket, beiden verantwoordelijk voor eerdere aanpassingen en paviljoens bij het museum, hebben grote bezwaren tegen de sloop van hun gebouwen. Zij stappen nu naar de rechter.

13 (8) Eentien Architecten
Rotterdam
16.000 m²
Eentien Architecten leverde in 2021 het Voco Hotel in Den Haag op. Dit hotel is gevestigd in een oud bankgebouw aan de Kneuterdijk. Het monumentale pand beschikt over een zes verdiepingen hoog atrium en een tuin voor de gasten. Het bureau werkt verder in de zorgsector en woningbouw.

14 (7) Rijnboutt
Amsterdam
14.300 m²
Rijnboutt is een vaste waarde in de Top-25. Dit jaar leverde het onder andere het nieuwe kantoor van Ayden op. Het gebouw was al eerder door Rijnboutt verbouwd tot Hudson’s Bay. Gelukkig had Rijnboutt al rekening gehouden met ander gebruik, waardoor ombouwen naar kantoorruimte relatief eenvoudig was. Daarnaast werd, na jarenlange strijd over de locatie, het Holocaust Namenmonument in Amsterdam afgerond. Rijnboutt begeleidde als Nederlandse partner het realiseren van het ontwerp van Studio Libeskind. Leuk weetje: de tijdschriften die het bureau zelf uitgeeft zijn zeer lezenswaardig.

15 (–) Atelier Pro
Den Haag
14.000 m²
Atelier Pro staat voor het eerst in deze lijst. Het bureau van directeur Dorte Kristensen en partnerarchitecten Mira van Beek, Paul Vlaar en Karho Yeung doet namelijk vooral opdrachten in de onderwijs- en zorgsector. Het ontwierp in het verleden het Allard Pierson Museum en doet de laatste tijd ook projecten in Rusland. Ze komen in de lijst vanwege de oplevering van de British School in Amsterdam.

16 (–) De Munck Architecten
Munstergeleen
12.400 m²
De Munck Architecten bestaat sinds 2013 en maakt prettige ontwerpen van maatwerkmeubilair tot stedenbouwkundige invulplannen. Ook ontwerpt het bureau winkels en winkelcentra. Daar heeft het ook een plek op deze lijst aan te danken. De ontwerpen worden gekenmerkt door een zakelijke stijl, ondersteund met zorgvuldige detaillering.

17 (–) Apto Architects
Amsterdam
12.000 m²
Apto Architects wordt geleid door Mark Halbmeijer en Milan Bergh. Het bureau doet interieurontwerp en conceptontwikkeling. In 2021 leverde het onder andere het nieuwe kantoor voor het Siemens Mobility Center op de Dutch Tech Campus in Zoetermeer af. In 2021 ontwikkelde Apto een strandpaviljoen/werkplek voor het strand van IJburg, genaamd Doebaai.

18 (22) OZ
Amsterdam en Willemstad (Curaçao)
10.600 m²
OZ is al jaren een vaste deelnemer aan de Top-25. De laatste jaren heeft OZ echter behalve commerciële opdrachten voor kantoren, winkels en recreatie ook veel woningbouw opgeleverd. Zo werd dit jaar in Rotterdam The Terraced Tower opgeleverd, met uitzicht over de rivier. Alle appartementen in dit complex zijn inmiddels verhuurd.

19 (–) Mei Architecten
Rotterdam
11.000 m²
Mei Architecten, onder leiding van architect Robert Winkel, doet projecten in Nederland en het buitenland. Het bureau is van plan het eerste volledig houten gebouw in Rotterdam te bouwen, genaamd Sawa. Het ontwerp heeft inmiddels al meerdere prijzen binnengesleept. Ook zijn alle appartementen verkocht. De bouw moet dit jaar beginnen. Verder werkt het bureau in Rusland en Duitsland. Mei Architecten blinkt uit in renovatieprojecten met een grote nieuwbouwcomponent.

19 (–) Noahh
Amsterdam
11.000 m²
Noahh heeft dit jaar voldoende te vieren. Zo werd in Den Haag het cultuurcomplex Amare geopend, waar het bureau al jaren aan werkte. De plek op deze lijst heeft het bureau echter te danken aan het kantoorgebouw dat het naast het bijzondere hoofdkantoor van Ricoh in Den Bosch heeft neergezet. Het bureau is opgericht door Patrick Fransen.

21 (–) Klunder Architecten
Rotterdam
10.600 m²
Klunder Architecten wordt geleid door Sjoerd Berghuis en Arnold Driesprong. Het bureau is met name actief in de woningbouw. Twee projecten die het in 2021 opleverde, bevatten echter ook een commercieel programma. Beide zijn winkel- en bedrijfsplinten op de begane grond. Vooral in Almere heeft Klunder momenteel veel projecten in uitvoering.

22 (14) Sum Architecten
Hilversum
9500 m²
Ook dit jaar levert Sum Architecten minder projecten op. Met twee winkelcentra die gerenoveerd zijn, doet het bureau het relatief goed. Daarnaast is het bureau steeds actiever op het gebied van woningbouw.

23 (9) De Zwarte Hond
Groningen, Rotterdam, Keulen
8500 m²
De Zwarte Hond is onder andere bekend van station Assen en Theater Zuidplein in Rotterdam. Daarnaast doet het bureau ook stedenbouwkundige plannen voor gemeenten. In 2021 won het met het Park Paviljoen op de Hoge Veluwe de Architecture Masterprize.

23 (–) Grosfeld Bekkers van der Velde
Breda
8500 m²
Grosfeld Bekkers van der Velde heeft vorig jaar een winkelcentrum opgeleverd. Het bureau is verder actief in de woningbouw, scholenbouw en maakt kleinere stedenbouwkundige plannen. Daarnaast wordt er gewerkt aan woningen en sportcomplexen.

23 (–) Palazzo
Duiven, Holten en Driebergen-Rijsenburg
8500 m²
Palazzo is actief in zeer diverse sectoren. Zo komen we het bureau ook tegen in de Top-10 van distributiecentra en bedrijfshallen. Maar er zitten ook een aantal grotere woningbouwprojecten in de portefeuille. Het bureau wordt geleid door Martin Kemper. Lees ook het interview met hem op pagina 58.