Top-100 Vestigingsplaatsen: Opvallende gemeenten

Welke gemeenten vallen op in de Top-100 Vestigingsplaatsen?

Door Annemieke Diekman, Gabriëlle Klaver en Bert Pots
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 5, 28 mei 2021

1. Amsterdam
Zoektocht naar kantoren en logistieke centra
In Amsterdam gaat de zoektocht van beleggers naar hoogwaardige kantoorgebouwen onverminderd door. Ook blijven investeerders geïnteresseerd in last-mile-logistiek.
Veel partijen hebben belangstelling voor de aankoop van de nieuwe stadscampus (72.500 m²) van Booking.com aan de rand van de Amsterdamse binnenstad. ABF International herontwikkelt drie kantoorgebouwen en nieuwbouw in Amsterdam-Sloterdijk; District West biedt straks plek aan ruim 100.000 m² kantoren en een mix aan voorzieningen. Prologis kocht begin dit jaar een vierde distributiecentrum (15.700 m²) nabij Schiphol van Kroonenberg Groep. De uitbreiding past in de strategie om logistieke hubs te creëren in de ring van grote steden.

2. Rotterdam
Niet lullen, maar poetsen
Bedrijvigheid alom in de stad met als motto ‘niet lullen, maar poetsen’. Als de plannen voor het nieuwe Feyenoord-stadion doorgaan, wordt ook bedrijvenpark Stadionweg uitgebreid en opgeknapt.
Vlak naast het centraal station aan het Delftseplein komt Tree House, een mixed-used gebouw van 130 meter hoog en een totaal vloeroppervlak van 41.000 m², waarvan 17.000 m² kantoor en commerciële ruimte en 275 woningen. ASR Dutch Mobility Office Fund heeft het kantoor en het commerciële programma van 17.000 m² gekocht van Provast. Verder kocht NSI in een off-market transactie Westblaak 155–189 in het centrum, met 6202 m² moderne kantoorruimte en meerdere huurders. Ook verlengde Heijmans het huurcontract voor 4500 m² kantoorruimte in het Adriaan Volkerhuis en Dura Vermeer voor 6400 m² kantoorruimte aan het Rotterdam Airportplein.

3. ’s-Gravenhage
Minder afhankelijk van de overheid
Het totale investeringsvolume in kantoren is in 2020 met 32% gestegen ten opzichte van 2019 en kwam volgens Savills uit op ruim € 500 mln. Dit terwijl de opname van kantoorruimte vorig jaar 56% lager was vergeleken met een jaar eerder. Beleggers voelen zich aangetrokken door de bevolkingsgroei van de stad en de toegenomen diversiteit van kantoorgebruikers. De kantorenmarkt is daarmee minder afhankelijk geworden van de overheid.
De recente verkoop van de Monarch Tower aan de Prinses Beatrixlaan is een goed voorbeeld. Deze toren voorziet in 13.620 m² kantoorruimte en 121 parkeerplaatsen in de ondergelegen parkeergarage, en is volledig verhuurd aan een mix van 11 huurders.

4. Utrecht
Gebrek aan kantoor- en bedrijfsruimte
De Utrechtse vastgoedmarkt wordt gekenmerkt door schaarste. Ook na de corona-uitbraak zijn goede locaties voor (logistieke) bedrijfsruimten onverminderd schaars en is de bouw van nieuwe kantoren meer dan gewenst.
APF en AM hebben dit voorjaar toestemming gekregen voor de herontwikkeling van het historische Muntgebouw (14.500 m²) naar een mix van functies, inclusief 6500 m² kantoorruimte. Op bedrijventerrein Papendorp is de eerste paal geslagen voor het nieuwe hoofdkantoor van de Nederlandse Vereniging van Makelaars. En Urban Industrial, eigenaar van verschillende panden op bedrijventerrein Lage Weide, kocht het vrijstaande bedrijfspand (3300 m²) aan de Atoomweg 494–500.

5. Haarlemmermeer
Gewild bij logistieke dienstverleners
Haarlemmermeer blijft ondanks de coronacrisis gewild in de logistieke sector. Ook de kantorenmarkt staat onverminderd in de belangstelling van beleggers.
XPO Logistics neemt 19.000 m² in gebruik op Segro Park Amsterdam Airport in Hoofddorp. Segro is inmiddels bezig met een volgende bouwfase. YunExpress, Rutges Cargo Europe, RIF Europe en Crane World Wide Logistics hebben in totaal 19.000 m² gehuurd in AMS Cargo Center II, onderdeel van Schiphol Logistics Park. Proptimize en Built to Build verkochten het complex eerder aan Deka Immobilien Investment.
Time Equities nam de kantoorgebouwen (16.000 m²) aan de Boeingavenue 50–68 en Beechavenue 54–100 op RichPort in Schiphol-Rijk over van Trinkaus Europa Immobilien.

6. Eindhoven
Al jaren vrijwel geen nieuwe kantoren
De stationsomgeving van 55 hectare verandert in een levendig, gemengd stadsdeel. Daarin is ruimte voor 6500–7500 woningen, een innovatiedistrict voor bedrijven in technologie, design en kennis en een nieuw busstation. Kantorentransacties groter dan 2500 m² bleven achter in 2020. Niet alleen door corona, maar er wordt ook al jaren vrijwel niets gebouwd.
In 2022–2023 komt er 40.000 m² aan nieuwbouwprojecten op de markt van onder meer AM en Edge. Advocatenkantoor AKD huurde in Edge alvast 2500 m². Platform voor online trainingen GoodHabitz nam 4000 m² kantoorruimte af in de BunkerToren, ook pas klaar in 2022.

7. Tilburg
Vooral industrie- en logistiekstad
Tilburg staat traditioneel bekend om zijn textiel-, maakindustrie en logistiek, maar profileert zich ook met datatechnologie en AI. Rond het spoor komt zelfs een innovatiedistrict. Toch blijft het met 1100 bruto hectare bedrijventerrein vooral een industrie- en logistiekstad. Zo zijn verschillende nieuwe DC’S opgeleverd, verhuurd en verkocht.
Op industrieterrein Kraaiven is het tweede en laatste deel van een DC van 45.000 m² voor sportketen Decathlon opgeleverd. ID Logistics sloot een huurovereenkomst voor een DC van 18.600 m² op bedrijventerrein Vossenberg en in de logistieke regio Tilburg–Waalwijk ontwikkelt Delin Property een DC van 32.500 m² op bedrijventerrein De Broekakkers in Gilze. Het DC van Puma aan de Posthoornstraat van 52.572 m² is gekocht door Patrizia.

8. ’s-Hertogenbosch
Eén nieuwbouwlocatie voor moderne kantoren
Den Bosch heeft behoefte aan nieuwe gebieden met een menging van functies. Het Paleiskwartier bij het NS-station voorziet in die vraag. De moderne kantoren aan de rand van de historische binnenstad zijn erg gewild.
Newday Offices, een joint venture van Angelo Gordon en Stadium Capital Partners, heeft voor € 9,8 mln kantoorgebouw Magis (5770 m²) in het Paleiskwartier aangekocht. Aan de zuidelijke rand van het gebied verrijst Belvédère Kantoor: twee kantoorgebouwen (10.000 m²), 150 appartementen en allerlei voorzieningen. Accountants- en adviesorganisatie BDO verruilt zijn kantoor aan de Meerendonkweg vanaf begin 2022 voor huisvesting (1240 m²) aldaar.

9. Amersfoort
Ruimte voor nieuwe kantoren
Amersfoort transformeert het monofunctionele kantorengebied De Hoef naar een gemengde stadswijk voor wonen, werken, leren en recreëren. Volgens de plannen van de gemeente is er via transformatie en nieuwbouw de komende tien jaar ruimte voor de bouw van nieuwe kantoren, onderwijsvoorzieningen en 2000 woningen.
Certitudo Capital kocht begin dit jaar het kantoorgebouw aan Computerweg 2–6 (5800 m² en 148 parkeerplaatsen). De locatie wordt in de toekomst gebruikt voor de bouw van meer dan 100 woningen en nieuwe kantoorruimte. Eerder al werd de buurkavel aan het Inputplein 1 aangekocht voor The Key (563 woningen, 4600 m² kantoorruimte en 1500 m² commerciële ruimte).

10. Groningen
In trek bij start-ups en innovatieve bedrijven
Groningen kent een levendige kantorenmarkt. De stad is daarnaast in trek bij start-ups, scale-ups en innovatieve bedrijven.
Kadans Science Partner ontwikkelt op Zernike Campus Plus Ultra Groningen (10.000 m²). DNV GL huurt een kwart van het gebouw om samen met internationale partners te werken aan de energietransitie.
Nexus Real Estate verkocht een kantoorgebouw van 3784 m² op het Martini Trade Park in Groningen aan een particuliere investeerder. Ook verhuurde Nexus 2200 m² kantoorruimte aan de Leonard Springerlaan 31 aan het Rijksvastgoedbedrijf. Netbeheerder Enexis huurde 3000 m² in het kantoorgebouw aan de Europaweg 31 in Groningen.

11. Breda
Tekort aan kwalitatief goed aanbod
In de stad is al jaren een tekort aan kwalitatief goed aanbod van zowel kantoor- als bedrijfsruimte. Bedrijven kunnen nog wel terecht op bedrijventerrein Rithmeesterpark aan de A16.
Frasers Property Industrial heeft kortgeleden een ontwikkelingslocatie van 98.758 m² gekocht. Tussen de Lageweg en de Nieuwe Kadijk komt CityLog Campus, twee logistieke distributiecentra met een totaal oppervlak van 50.000 m². Verhuisbedrijf InduMove huurt bedrijfscomplex Hazeldonk 6286–6288, een perceel van 11.900 m² met 5140 m² bedrijfsruimte en 130 m² kantoorruimte. Samsung Electronics Europe Logistics verlengde de huurovereenkomst voor het DC van 18.000 m² en 1400 m² kantoorruimte aan het IABC 5301–5311.

12. Lansingerland
Profiteren van groei e-commerce
Binnen de grenzen van de gemeente Lansingerland bevindt zich het nieuwe distributiecentrum van Zalando, het grootste logistieke pand van Nederland. Het complex kwam onlangs voor € 215 mln in bezit van Koreaanse investeerders.
Het distributiecentrum op het voormalige veilingterrein van FloraHolland in Bleiswijk beslaat een perceel van 250.000 m² en biedt 1200 parkeerplaatsen. Het gebouw, waar vanaf de zomer de eerste pakketten worden uitgeleverd, heeft een verhuurbaar oppervlak van 140.000 m², inclusief 12.000 m² kantoorruimte.
Ook Bleizo aan de grens met Zoetermeer krijgt langzaam maar zeker vorm. Impact Vastgoed levert dit jaar op Bleizo Businesspark een distributiecentrum van 40.000 m² op.

20. Haarlem
Verouderde kantoren maken plaats voor nieuwbouw
Verouderde kantoren maken in het goed bereikbare centrum en in Haarlem-Zuid plaats voor duurzame nieuwbouw in een groenere omgeving.
Vastint Netherlands heeft voor € 40 mln het te herontwikkelen gebouwencomplex Beresteyn aan het Stationsplein in Haarlem verworven van Pinnacle. Het complex (36.400 m²) omvat appartementen, retail, kantoorruimte, horeca, een parkeergarage en een sporthal.
Dura Vermeer en Amvast hebben overeenstemming bereikt over het gezamenlijk ontwikkelen van het Belcanto-terrein (685 appartementen/2800 m² commerciële ruimte) tot een nieuw duurzaam stuk stad. Het Belcanto-terrein is onderdeel van de herontwikkeling van de leegstaande kantoorzone in Schalkwijk Midden.

24. Nieuwegein
Aantrekkelijk voor logistiek
Bedrijvenpark Het Klooster is de belangrijkste bedrijvenlocatie in Nieuwegein voor MKB, transport en logistiek. Voor logistiek is het een aantrekkelijke locatie: Het Klooster ligt in de driehoek van verkeersaders A2, A12 en A27.
Newday Offices heeft het kantoorpand aan de Kelvinbaan 40–49 gekocht tegen een gemelde koopsom van € 12,3 mln. Het multi-tenant kantoor ligt naast herontwikkelingsgebied Rijnhuizen en heeft een oppervlakte van 5662 m² en 84 parkeerplaatsen. Verder sloot Synergy Health een langjarige huurovereenkomst met CityLink voor de huur van 1170 m² bedrijfsruimte en 500 m² kantoorruimte aan De Liesbosch 88. Ook huurde AREP Accountants & Belastingadviseurs 748 m² kantoorruimte aan Iepenhoeve 7a, inclusief 14 parkeerplaatsen.

27. Leeuwarden
Bescheiden vervangingsmarkt
De aantrekkingskracht van de Friese hoofdstad is beperkt. Er is vooral sprake van een vervangingsmarkt. Bedrijven ‘fan bûten de provinsje’ kiezen de laatste jaren eerder voor de stad Groningen.
Time Equities nam de iconische Avérotoren aan de Lange Marktstraat 26 in portefeuille. De toren wordt na renovatie en verduurzaming vanaf 2022 gehuurd door het UWV. Het een na hoogste gebouw van de stad, een ontwerp van Bonnema Architecten, heeft een oppervlakte 8650 m² verdeeld over 17 verdiepingen. Een particuliere belegger kocht van M7 Real Estate het kantoor annex expeditieknooppunt aan de Snekertrekweg 1 (13.400 m²/200 parkeerplekken).
 
29. Hilversum
Mediagebouwen in trek bij beleggers
Het Media Park in Hilversum is een van de grootste mediaclusters van Europa. De sterke positie van het bedrijventerrein is het gevolg van een unieke concentratie van toonaangevende mediabedrijven.
Hill Top 3 kocht dit voorjaar de kantoren van RTL Nederland aan de Barend en Van Dorpweg 2 van Media Park Enterprise. Het kantorencomplex heeft een oppervlakte van 17.300 m² en beschikt over 161 parkeerplaatsen in de ondergelegen parkeergarage.
Stichting RNW Media verkocht de gebouwen van de toenmalige Wereldomroep aan de Witte Kruislaan 55 en 55A aan een particuliere belegger. Het hoofdgebouw (13.000 m²) is sinds 2013 in gebruik bij AvroTros.

31. Alkmaar
Ruimte op Olymiapark
M7 heeft wel vertouwen in Alkmaar, althans in de multi-tenant gebouwen die het vorig jaar kocht van Kennemer Haeve Vastgoed uit Alkmaar. Merin verkocht juist kantoorgebouw De Hooge Waerder aan Drechterwaard 100–104. Het pand uit 1980 heeft een oppervlakte van 5224 m² en is onlangs gerenoveerd. Een plek voor bedrijven waar nog kavels uitgeefbaar zijn, is Olymiapark Alkmaar. Dat is een locatie nabij de binnenstad waar scholen, sportgelegenheden en bedrijven staan. Grotere bedrijven kunnen terecht in de Boekelermeer tussen Alkmaar en Heiloo.

32. Deventer
Profiteren van de Brexit
Net als andere delen van het land profiteert Oost-Nederland van Brexit-spijtoptanten, die onder meer in Deventer neerstrijken. Zo koos Wetsuit Outlet voor een distributiecentrum in de Hanzestad. Logistiek kan vooral een plek vinden op A1 Bedrijvenpark, met een omvang van 129 hectare, inderdaad gelegen langs de A1. In 2019 opende Sligro hier een distributiecentrum van 20.000 m², gebouwd door Aan de Stegge Twello. Maar ook een organisatie als het Leger des Heils zit er met zijn textielafdeling ReShare, met een landelijk sorteercentrum. Van der Valk Exclusief heeft er inmiddels een viersterrenhotel gerealiseerd.

33. Alphen aan den Rijn
Meer dan een slaapstad
Hoewel Alphen aan den Rijn misschien vooral als slaapstad te boek staat voor de omringende gemeenten met meer bedrijvigheid, ligt de stad natuurlijk wel centraal in de Randstad. Voor bedrijven als retailer Zeeman en supermarktconcern Hoogvliet nog steeds reden om juist hier hun hoofdkantoor te houden. De hoofdlocatie van Zeeman aan De Schans 15 (41.000 m² bedrijfsruimte en 5000 m² kantoor) werd niet lang geleden in samenwerking met toenmalig eigenaar Corum gerenoveerd en verduurzaamd en door Corum verkocht aan een internationale private belegger. Beschikbare bedrijfskavels zijn nog op diverse bedrijventerreinen te vinden, zoals Molenwetering en De Schans II. Bedrijventerrein Greenport Boskoop is in totaal 80 hectare groot en is bedoeld voor bedrijven in de sierteelt.

34. Zoetermeer
Veel lege kantoren
Zoetermeer kampt met een aanzienlijke leegstand op de kantorenmarkt als gevolg van verouderd aanbod. In de Strategie Werklocaties Zoetermeer zegt de gemeente daar iets aan te willen doen en een betere balans tussen wonen en werk te willen creëren. Tegelijk heeft de gemeente samen met Lansingerland, Waddinxveen en Zuidplas, de provincie en andere partners uitgesproken dat de A12-corridor grote kansen biedt voor transportbedrijven.
Een particuliere investeerder heeft kantoorgebouw Bologna aan de Louis Braillelaan gekocht. Het multi-tenant pand beslaat ruim 11.000 m² en er zijn onlangs diverse nieuwe huurtransacties gesloten, zoals de 10-jarige huurovereenkomst voor 1250 m² met energieleverancier Engie.

36. Meierijstad
Alternatief voor grotere Brabantse steden
Meierijstad is sinds 1 januari 2017 een fusiegemeente en bestaat uit de plaatsen Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel. De gemeente profiteert mee van de hausse in de vraag naar bedrijfsruimte. Die vraag zal naar verwachting na corona aanhouden. Als gevolg van de Brexit zal ook dit jaar een aantal bedrijven in Noord-Brabant neerstrijken. Daarbij kijken bedrijven ook naar locaties buiten de Brabantse hotspots als Tilburg, Eindhoven en Roosendaal. Zogenoemde secundaire locaties zoals Drunen, Veghel en Etten-Leur zijn in opkomst. Op basis van een combinatie van ligging, beschikbaarheid van gronden en een goede arbeidsmarkt vormen die een aantrekkelijk alternatief voor de grotere Brabantse steden.

41. Almelo
Schaarste aan locaties voor bedrijven
Maakbedrijven, logistieke dienstverleners en groothandels zoeken in Almelo naarstig naar goede bedrijfslocaties. Nieuwe ontwikkellocaties zijn amper voorhanden.
Bolk Logistics huurde 17.000 m² op de T-Port Waterside Campus. E. van Wijk Group neemt daar een logistieke unit af van 4000 m² met 1000 m² kantoorruimte en een webshop in meubels huurt 14.000 m² opslagruimte. Met de komst van deze huurders heeft Heylen Warehouses meer dan de helft van de campus (180.000 m²) op XL Businesspark Almelo verhuurd.
The Surgical Company neemt in de tweede helft van 2021 een nieuwbouw van 9000 m² in gebruik op bedrijvenpark Twente Noord.

57. Vijfheerenlanden
Veel ruimte in fusiegemeente
Vijfheerenlanden is ontstaan op 1 januari 2019 door een fusie van de gemeenten Leerdam, Vianen en Zederik in de gelijknamige streek Vijfheerenlanden. Bedrijventerreinen zijn Gaasperwaard in Vianen bij knooppunt Everdingen aan de A27 en A2. Maar ook bedrijventerrein De Biezen en De Hagen van in totaal 154 hectare liggen nabij het wegenknooppunt Everdingen. Bedrijventerrein Meerkerk, dat nu 60 hectare groot is, zal worden uitgebreid.
In Vianen heeft FlexxInvestments het kantoor aan de Lage Biezenweg 1 op bedrijventerrein De Biezen gekocht. Het kantoor is langjarig verhuurd aan Dearnova.