Woningbezitters minder gevoelig voor hogere hypotheekrente

De hypotheekschulden waarvan binnen een jaar de rente wordt herzien, namen sinds 2020 spectaculair af. Woningbezitters zijn daardoor minder gevoelig voor stijgingen van de hypotheekrente.

Het aandeel van de hypotheekschulden daalde van 12,2% in 2019 naar 6,4% in 2023. Vanaf het tweede kwartaal van 2022 bleef dit percentage echter nagenoeg gelijk. Dat blijkt uit cijfers van DNB die woensdag in economenblad ESB zijn gepubliceerd.

Nederlandse huishoudens hadden eind 2023 zo’n € 587 mrd aan lang lopende schulden uitstaan bij Nederlandse banken. Dit betreft voornamelijk hypotheken. Voor € 37,9 mrd van deze schuld -6,4%- wordt binnen een jaar de rente herzien. Daarnaast verloopt voor € 7,6 mrd (1,3%) de looptijd van leningen, die daardoor mogelijk moet worden geherfinancierd.

‘Toen de beleidsrente in september 2019 voor het laatst door de Europese Centrale Bank werd verlaagd, was nog 12,2% van de langer lopende schuld van huishoudens binnen een jaar toe aan een renteherziening’, schrijft econoom Ruben van der Helm van DNB in ESB. ‘De mogelijke impact van rentestijgingen is in dat opzicht een stuk gereduceerd: Nederlandse huishoudens lijken de tussenliggende periode te hebben gebruikt om hun schuld voor langere tijd tegen een lagere rente te (her)financieren.’

Schuld daalt in Europa

Ook in de rest van het eurogebied daalt het aandeel van de schuld van huishoudens bij banken waarvan de rente binnen een jaar wordt herzien, maar dit percentage ligt met 18,6% wel aanzienlijk hoger dan in Nederland, meldt Van der Helm. Datzelfde geldt voor leningen waarvan de looptijd van de lening binnen een jaar afloopt, 2,7% van het totaal. ‘De verschillen hangen mogelijk samen met het relatief grote aandeel van hypotheken in de totale schuld van Nederlandse huishoudens, de land specifieke regels rondom hypotheken en de voorkeur van Nederlandse huishoudens voor zekerheid in de vorm van een langere looptijd van de rentevaste periode.’