Van de hoofdredacteur: Vastgoed mist boerenleerschool

Een boerenjochie kijkt verdrietig in de lens: hij zal geen boerderij krijgen. Zijn vader roept in de microfoon dat ‘Den Haag’ zijn grond afpakt. Opa kijkt met gebroken trots toe. Zijn levenswerk, zijn agrarische bedrijf, wankelt.

Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 7/8, 26 augustus 2022

Drie generaties appelleren aan het gevoel van het grote publiek. Met succes: de panelen in Den Haag schuiven.

Het vastgoed toont geen jengelend kind dat bij gebrek aan woning onder een brug slaapt of een modaal gezin dat in scheiding ligt omdat het al tien jaar op de wachtlijst staat, laat staan een opa die sombert in een caravan omdat zijn nageslacht zijn huis gebruikt.

De discussie over vastgoed spitst zich toe op ‘speculatieve ontwikkelaars’, ‘huisjesmelkers’, ‘Haagse lobby’s’ en ‘geldbeluste spelletjes’.

Het grote publiek heeft steeds minder respect voor woningontwikkelaars. Zij staan centraal in deze editie met hun marktposities, grondposities en het toekomstige ruimtebeslag. Er is geen enkele huisjesmelker bij. Er zijn investeerders bij met grondposities, maar ze hebben die niet om te speculeren, maar om een toekomstige bouwstroom veilig te stellen.

Gemeenten hebben vaak gekozen voor gevestigde belangen en hebben onvoldoende voorrang gegeven aan woninglocaties. Wachtlijsten zijn vaak geduldig. Woningzoekers dragen geen blauw-wit-rode vlaggen. Nu is het te laat. Projecten die al op rol stonden, worden massaal geschrapt doordat ze niet meer rond gerekend kunnen worden door de gestegen rente en bouwkosten. Ontwikkelaars die nu nog woningen realiseren, verdienen een lintje in plaats van pek en veren.

Voor de huurder leek de corporatiesector even een sneeuwwitje, dat door het schrappen van de verhuurdersheffing tot leven werd gekust. Onze columnist professor Conijn is voor deze editie in de prestatieafspraken voor corporaties gedoken. Hij voorziet dat corporaties een hoge prijs moeten betalen. Zij kunnen alleen woningen ontwikkelen met grote verliezen, omdat zij prijzen niet kunnen doorberekenen in de huur. Tussen inflatie en loon gaapt dit jaar een ongekende kloof van 7% aan onbetaalde rekeningen.

Het vastgoed moet eerst bij de boer in de leer: trots de gerealiseerde woningen tonen en ruimte eisen om iedere Nederlander te huisvesten. Leg uit dat dit niet allemaal in de binnenring van Amsterdam past, maar dat de rest van Nederland nog lang niet vol is.

Door Wabe van Enk, hoofdredacteur van PropertyNL