De lijst met de 25 architectenbureaus die in 2024 de meeste vierkante meters commercieel vastgoed hebben opgeleverd.
1 (–) MVSA
Amsterdam, Rotterdam en Eysins (Zwitserland)
76.066 m²
2024 was voor MVSA een zeer succesvol jaar, waarin het bureau meerdere grote projecten opleverde. Zo was het samen met VMX verantwoordelijk voor The Pulse, en werkte het met Stefano Boeri en Inbo aan Wonderwoods. In dat project is de integratie van bomen en natuur tot een maximum doorgevoerd. Terwijl Boeri dit aan de buitenkant realiseert, deed MVSA dat juist aan de binnenkant van zijn deel.
2 (1) Inbo
Amsterdam, Eindhoven, Heerenveen, Rotterdam, Leusden, Shanghai
62.000 m²
Inbo is een grote organisatie met zo’n 160 werknemers en zes vestigingen. In 2024 werd Stephanie Zeulevoet de nieuwste partner. Daarnaast heeft het bureau drie nieuwe associates aangesteld. De plek op de lijst heeft het bureau te danken aan het opleveren van meerdere projecten.
3 (2) Sum Architecten
Hilversum
50.140 m²
Sum Architecten richt zich op de sterk veranderende centrumgebieden en winkelcentra. Ook dit jaar levert het bureau opmerkelijk veel gerenoveerde winkelgebieden op, in vooral middelgrote steden.
4 (–) EGM Architecten
Dordrecht
50.000 m²
EGM Architecten leverde dit jaar een enorm kantorenproject voor ASML op. Daarmee blijft ASML zich uitbreiden. EGM Architecten wordt geleid door zes partners. Het bureau is vooral gespecialiseerd in onderwijs en zorg, maar werkt ook veel voor overheidsinstellingen.
5 (19) Team V
Amsterdam
44.700 m²
Team V staat vaker in deze lijst. Dit jaar leverde het bureau het project Mediavaert op. Dit gebouw is het nieuwe hoofdkantoor voor DPG Media. Daarnaast werd de parkeergarage op het Noordelijke Havenhoofd van Scheveningen opgeleverd, al moet er nog wel een duin overheen worden aangelegd.
6 (–) VMX
Amsterdam, Muscat (Oman)
42.000 m²
VMX is opgericht in 1994 en bouwt sinds die tijd gestaag aan een bijzonder oeuvre. Deze eerste vermelding in de Top-25 dankt het bureau aan het bijzondere mixed-use project The Pulse in Amsterdam. Het biedt een mix van wonen, werken en publieke ruimte, gecombineerd met stadsnatuur.
7 (–) Atelier Pro
Den Haag
39.200 m²
Atelier Pro is van oudsher een bureau dat zich vooral richt op maatschappelijke programma’s zoals onderwijs en zorg. De laatste jaren komen daar echter steeds meer andere opdrachten bij. Het Universitair Centrum Psychiatrie oogstte veel lof in 2024.
8 (–) Sweco Architects
Hilversum
30.000 m²
In 2024 heeft het ingenieursbureau Sweco Van Aken Architecten en JHK Architecten ingelijfd. Met 22.000 werknemers is Sweco een van de grootste bedrijven op dit vlak in Europa. Het heeft voor alle mogelijke opdrachten expertise in huis.
9 (15) Powerhouse Company
Rotterdam, München en Oslo
26.900 m²
Powerhouse Company is het geesteskind van architect Nanne de Ru. Samen met Paul Stavert, Stefan Prins, Sander Apperlo, Johanne Borthne en Albert Takashi Richters geeft hij leiding aan ruim 100 medewerkers. Het bureau werkte onder andere mee aan 5Tracks in Breda. Daarnaast werkt het aan verschillende projecten die volledig in hout worden uitgevoerd. Tot slot realiseerde het bureau een klein maar fijn project in Rotterdam: Muziekwerf.
10 (–) Culd
Amsterdam, Rotterdam
26.000 m²
Culd (Complex Urban Landscape Design) is een samenwerking tussen Juurlink en Geluk en Jaakko van ’t Spijker. Het bureau integreert zo landschap, stedenbouw en architectuur om complexe opgaven op te lossen. Culd werkt over heel de wereld aan deze opgaven.
10 (–) Shift Architecture en Urbanism
Rotterdam
26.000 m²
Shift AU staat voor het eerst in de Top-25 vanwege zijn betrokkenheid bij het project 5Tracks. Het bureau werkt voornamelijk in de woningbouw en zorg. Met het project Domus Houthaven haalde het de voorkant van het Jaarboek Architectuur 2024. Ook de transformatie van het Kloostercomplex Oude Dijk in Tilburg kan op veel lof rekenen.
12 (4) De Zwarte Hond
Groningen, Rotterdam, Keulen en Berlijn
25.400 m²
De Zwarte Hond was dit jaar bij meerdere projecten betrokken. Het leverde diverse woningbouwprojecten op. Ook won het bureau een prijs voor de renovatie van de Faculteit der Geesteswetenschappen Herta Mohr in Leiden en werd het bureau gekozen tot architect van het jaar 2024.
13 (–) Womo Architects
Amsterdam
23.300 m²
Womo Architects is opgericht door Imola Bérczi en Wouter de Jonge. Het bureau staat voor het eerst in de Top-25, maar heeft al projecten gedaan in 20 landen over de hele wereld. Voor Neoo heeft Womo het oude V&D-pand in Rotterdam omgebouwd tot winkels en kantoren.
14 (–) Moka Architecten
Haarlem
21.833 m²
Moka Architecten staat voor het eerst in de Top-25. Het bureau van Jeroen Heijstee en Wouter Kabbes werkt voor een grote verscheidenheid aan opdrachtgevers. Dit zijn echter vaak middelgrote woningbouwprojecten. Het bureau leverde met The William een prachtig kantoor op met een unieke uitstraling.
15 (–) Rijnboutt
Amsterdam
21.035 m²
Rijnboutt is bijna een vaste waarde in de Top-25, maar vorig jaar ontbrak het kantoor in de lijst. Dit jaar leverde het meerdere kleinere projecten op. Naast architectuur doet Rijnboutt ook veel stedenbouwkundige plannen en is zo van grote invloed op de Nederlandse stad. In 2024 verliet Mattijs Rijnboutt na 20 jaar het bureau om eigen ambities na te streven. Frederik Vermeesch, Maarten Castelijns en Renée Liefting blijven de directie vormen.
16 (11) EUP design
Hoornaar
20.000 m²
EUP Design stond vorig jaar ook al in de lijst. Naast winkelcentra ontwerpt het bureau veel bioscopen en utilitaire projecten. Het bedrijf wordt geleid door Daan van der Vlist.
17 (–) V8 Architects
Rotterdam
19.500 m²
V8 Architects levert regelmatig grote gebouwen op. Dit jaar is de transformatie van een jaren ’70-kantoor van brute schoonheid naar een transparant en elegant boetiekkantoor afgerond. Michiel Raaphorst en Rudolph Eilander staan sinds de oprichting in 2011 aan het roer van het bureau. Het project is wellicht het mooiste uit deze lijst.
18 (–) Paul de Ruiter Architects
Amsterdam
18.652 m²
Paul de Ruiter leidt het bureau samen met Annemiek Bleumink, Martijn van Gameren en Raymond van Sabben. Samen met 32 werknemers werken ze aan uiteenlopende projecten. In 2024 zijn er vijf projecten opgeleverd (waaronder een natuurinclusief distributiecentrum) en werd er eindelijk gestart met de bouw van Waldorp Four, een project met 1171 woningen in Den Haag.
19 (–) Benthem Crouwel
Diemen
15.700 m²
Jan Benthem en Mels Crouwel verlieten in 2024 het door hen opgerichte bureau, dat nu volledig in handen is van de vier partners Pascal Cornips, Daniel Jongtien, Saartje van der Made en Joost Vos. Zij verhuisden met het bureau ook naar een nieuw kantoor. Het bureau leverde dit jaar een groot renovatieproject op.
20 (–) Vakwerk Architecten
Delft
15.500 m²
Vakwerk Architecten zien we dit jaar voor het eerst in de Top-25. Het bureau wordt geleid door Ellen van der Wal, Francesco Veenstra (momenteel ook actief als Rijksbouwmeester) en Paul Ketelaars. Zij komen alle drie bij Mecanoo vandaan en startten in 2017 Vakwerk Architecten. Het bureau doet veel projecten in zorg, onderwijs en woningbouw.
21 (3) Tconcept
Den Haag
15.250 m²
Tconcept richt zich op het creëren van plekken waar mensen graag verblijven. Op dit moment werkt het bureau aan projecten in binnen- en buitenland. In 2024 leverde het een aantal middelgrote retailprojecten op. Het bureau wordt geleid door Willem-Joost de Vries, Frank van Dongen en Dies Verburg.
22 (16) ZZDP
Amsterdam
15.075 m²
ZZDP is een vaste waarde in deze lijst. Dit jaar leverde het bureau een aantal projecten op in Den Haag en Amsterdam. Joris Deur en Adam Smit geven leiding aan 20 medewerkers en doen projecten in verschillende sectoren.
23 (–) RPHS+
Rotterdam
15.000 m²
RPHS+ is een full service ruimtelijk ontwerp bureau, van strategisch advies over vastgoedbeheer en -ontwikkeling tot ontwerp en realisatie van ruimtelijke plannen. Het bureau werkt veel in de retailsector.
24 (9) OZ
Amsterdam
14.500 m²
OZ is al jaren een vaste deelnemer aan de Top-25. Het bureau heeft dit jaar een aantal projecten opgeleverd, waaronder een kantoor in Amsterdam. Ook leverde het een van de eerste woongebouwen op de Binckhorst in Den Haag op.
25 (–) Dam en Partners
Amsterdam
14.000 m²
Dam en Partners stonden eerder ook in deze lijst. Dit jaar leverde het bureau een aantal projecten op, waaronder twee grote renovatieprojecten in Amsterdam en Den Haag. Met 35 werknemers werken vader en zoon Dam aan projecten in binnen- en buitenland.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 1, 31 januari 2025