De gezamenlijke waarde van alle transacties in de Nederlandse commerciële vastgoedmarkt is gemeten naar leverdatum in 2023 gehalveerd tot € 10,6 mrd.
Een jaar eerder werd nog voor € 21 mrd verhandeld. Dit blijkt uit het onlangs verschenen marktrapport 2023 ‘Feiten & Visie, analyse van de Nederlandse vastgoedbeleggingsmarkt’ van StiVAD.
De halvering van de vastgoedbeleggingen in 2023 is zorgelijk, maar niet héél zorgelijk, vindt Francesco Caloia, bij toezichthouder DNB verantwoordelijk voor de commerciële vastgoedsector. Hij kijkt vooral naar de gevolgen voor financiële instellingen. “Tot nu toe zijn er geen sterke stresssignalen.” Caloia vindt het geruststellend dat institutionele beleggers nog steeds geld in vastgoed steken. “Dat laat zien dat ze op de langere termijn geïnteresseerd blijven.”
Analyse
Het StiVAD-marktrapport biedt een analyse van alle transacties in 2023 in de professionele vastgoedmarkt. De trends in die cijfers worden geduid in interviews met acht experts van DNB, de Amsterdam School of Real Estate, Vesteda, Wonen Limburg, Woonzorg Nederland, a.s.r. real estate, Garbe Industrial Real Estate Netherlands en Bouwinvest Real Estate Investors. Zij bespreken de ontwikkelingen in de vastgoedbeleggingsmarkt en de deelmarkten voor woningen, woonzorg, kantoren, bedrijfsruimten en winkels.
Omslag in sentiment
De vastgoedklassen woonzorg en kantoren waren in 2023 met respectievelijk 62% en 59% de grootste dalers. Het woningbeleggingsvolume daalde met ruim 30%.
Gemeten naar overeenkomstdatum bedroeg het beleggingsvolume in 2023 € 8,9 mrd, een daling van 53% tegenover 2022. De daling in kantoorbeleggingen bedroeg 59%. Bedrijfsruimte toont vrijwel hetzelfde beeld: 58%. Het volume winkelbeleggingen daalde met 54%.
Ook op basis van overeenkomstdatum steekt het woningbeleggingsvolume relatief gunstig af bij de andere sectoren: hier is een daling van 44% zichtbaar. Bij woonzorgbeleggingen bedraagt de daling 45%. De verslechtering van de beleggingsmarkt werd voor het eerst zichtbaar in het vierde kwartaal van 2022. De kwartaalcijfers van de sectoren winkels, kantoren en bedrijfsruimten vergeleken met die van een jaar eerder kleurden in het derde kwartaal van 2022 al rood.
Gerelateerde artikelen:
