Ruim 100 partijen opereren op de Nederlandse markt van vastgoedbescherming. 21 hebben het KLB-keurmerk en 6 horen bij VLBN [i]Door Ronald de Blauw Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 12, 18 december 2015[/i]
Ruim 100 partijen opereren op de Nederlandse markt van vastgoedbescherming. 21 hebben het KLB-keurmerk en 6 horen bij VLBN
Door Ronald de Blauw
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 12, 18 december 2015
De consolidatieslag die al jaren gaande is in de markt van leegstandbeheer, zet zich onverminderd voort. Twee jaar geleden nam de Britse VPS Group FMT en AK Beheer over en voegde daarna beide organisaties samen. Op pagina 72 staat een interview met Simon Alderson, de nieuwe managing director van FMT, en bestuursvoorzitter Norman Klein. Partijen die eveneens internationaal opereren zijn Ad Hoc (zie op pagina 80 het gesprek met Ad Hoc-directeur Hans Spanjersberg), Camelot Europe en Gapph. HOD Leegstandsbeheer (een zelfstandig onderdeel van de Facilicom Services Group), Zwerfkei Tijdelijk Beheer en Dé Vastgoed Beschermer zijn ook belangrijke spelers op de Nederlandse markt.
De voormalige operationeel manager van FMT Johan van Haaster richtte direct na de overname door VPS Gapph op. Al snel kwam oud FMT-directeur Jeroen Fanchamps aan boord. Eerder dit jaar lijfde de snel groeiende onderneming Interim Places in. Interim is vooral in België een grote speler in leegstandbeheer en blijft daar dan ook onder eigen naam opereren. De Regie der Gebouwen, de Belgische equivalent van het Rijksvastgoedbedrijf, is een belangrijke opdrachtgever van Interim Vastgoedbeheer in België. In Nederland is Interim Places wel omgedoopt tot Gapph.
Verder opereren bedrijven zoals Villex (op pagina 76 komt directeur Rob Olivier aan het woord), Alvast en Interveste ook vanuit verschillende vestigingen en zij hebben ook een niet geringe beheerportefeuille. Bewaakt & Bewoond, gevestigd in Den Haag, en De Kabath uit Velp zijn ook buiten hun regio actief. Dit is nog maar een kleine greep uit alle namen – naar schatting meer dan 100 – die zich bewegen in de markt van leegstandbeheer en vastgoedbescherming.
Kwaliteit steeds belangrijker
Niet alleen is de markt qua overnames en fusies in beweging, ook het takenpakket van de gemiddelde leegstandbeheerder wordt breder, bijvoorbeeld richting het adviseren van eigenaren van de leegstaande panden. Kwaliteit wordt steeds belangrijker, merken zij: opdrachtgevers voelen de leegstand in hun portemonnee en eisen waar voor hun geld. Van leegstandbeheerders wordt steeds meer gevraagd, van meedenken over financiële kostenplaatjes tot het bedenken van transformatierichtingen. Die marktbewegingen laten leegstandbeheerders nadenken over hun eigen rol. Sommigen kiezen voor de verbreding, anderen worden overgenomen of kiezen er juist voor zich te concentreren op hun kerntaak.
Een nieuwe kijk op leegstandbeheer beschouwt het beheer als een overgangsituatie tussen leegstand en het nieuwe gebruik na transformatie. Tijdelijk gebruik met creatieve ondernemers, kunstenaars en horeca kan een in onbruik geraakt gebied anders op de kaart zetten en een opmaat vormen voor de herontwikkeling. Zo is bijvoorbeeld het 5 ha grote GZG-terrein in de binnenstad van Den Bosch toegankelijk gemaakt voor het publiek. In de monumentale gebouwen huizen tal van ondernemers en bewoners, onder wie studenten, web designers, fotografen, kledingontwerpers, architecten, beeldend kunstenaars, een reisbureau, een chocolaterie en een advocatenkantoor.
Voor leegstandbeheerders betekenen deze veranderingen meer business. Met de Wet kraken en leegstand uit 2010 leek het er even op dat leegstandbeheerders juist minder te doen zouden krijgen. Kraken werd immers een strafbaar feit. De wet was niet alleen bedoeld om het kraken te verbieden, maar ook om gemeenten een instrument te bieden om de structurele leegstand terug te dringen. Langdurige leegstand wordt als maatschappelijk ongewenst beschouwd en er wordt een appel gedaan op eigenaren om het pand op een sociaal-maatschappelijk wenselijke manier in gebruik te houden.
Onafhankelijke stichting
Inmiddels blijkt echter dat de wet het kraken niet heeft kunnen uitbannen. Gemeenten handhaven niet altijd, want ze willen niet ontruimen voor leegstand. Vandaar dat de sector het initiatief heeft genomen zichzelf aan te pakken. De grootste leegstandbeheerders hebben zich aangesloten bij de in 2009 opgerichte belangenorganisatie Vereniging Leegstand Beheerders Nederland (VLBN). Bij de VLBN zijn nu zes partijen aangesloten, die samen zo’n driekwart van de markt dekken. De VLBN behartigt de belangen van de aangesloten leden, maar ijvert ook voor professionalisering van de sector. Daarom riep de vereniging een onafhankelijke stichting in het leven die een keurmerk voor leegstandbeheerders (KLB) het licht heeft doen zien.
Vorig jaar gaf medeoprichter Fons Schrader van VLBN die voorzittershamer over aan Ton Ruhe. De benoeming markeert een nieuwe fase in de professionalisering van het leegstandbeheer in Nederland. Zelf niet afkomstig uit de branche, brengt hij een ruime ervaring in bestuurs- en directiefuncties mee, onder andere bij oliemaatschappijen Esso en BP, Koninklijke Philips, de Technische Universiteit Delft en de Vrije Universiteit van Amsterdam.
Ook bij de stichting KLB waren er personele wisselingen. Jan ten Hoopen stapt per 1 januari 2016 op als voorzitter, een functie die hij sinds 2012 heeft vervuld. Richard Tieskens, sinds vorig jaar april directeur Vastgoedbeheer van het Rijksvastgoedbedrijf, is toegetreden tot de raad van advies van het KLB.
Transparante afspraken
De stichting heeft criteria vastgesteld waaraan bedrijven moeten voldoen. Inmiddels hebben 21 partijen een keurmerk ontvangen. Leegstandbeheerders met dit keurmerk dienen bijvoorbeeld transparante afspraken te maken over privacy, de looptijden van de contracten en de kosten. Het is de bedoeling dat deze bedrijven zich regelmatig opnieuw laten toetsen.
Steeds vaker zijn kantoren en ander leegstaand vastgoed in gebruik bij startende bedrijven, creatieve ondernemers of kunstenaars. Ze zitten liever tussen soortgenoten dan alleen in een garage of op een zolderkamer. Het plaatsen van ondernemers in leegstaande kantoren biedt allerlei voordelen voor de eigenaar en het ligt als invulling van leegstand het meest voor de hand. Tijdelijke bewoning in leegstaande kantoren komt ook nog wel voor, maar minder vaak dan voorheen. Als een leegstaand kantoorgebouw bewoond wordt, geeft een eigenaar eigenlijk al aan dat het zonder verdere aanpassingen weinig kans heeft in de markt.
Leegstandbeheerder aangesloten bij VLBN en met keurmerk KLB
Ad Hoc
Camelot Europe
De Vastgoedbeschermer
FMT
HOD Leegstandbeheer
Zwerfkei Tijdelijk Beheer
Leegstandbeheerders met keurmerk KLB
Alvast
Anna Vastgoed en Cultuur
Bewaakt & Bewoond
De Kabath Vastgoedbescherming
Gapph
Interveste Beheer
Livable
Maximus Vastgoedbeheer
Stichting Atelierbeheer SLAK
Stichting Ecologisch Vernieuwende Samenleving
Stichting Matz Beheer
Stichting VVB Wonen
VGGS Groep Holding
Villex Vastgoedbescherming
VoorkomLeegstand
