Netcongestie is een van de grootste structurele risico's voor de Nederlandse economie, stelt Savills na onderzoek. Twee derde van de logistieke panden staat in gebieden waar onvoldoende netcapaciteit beschikbaar is.
Een bijkomend probleem is dat 50,3% kampt met congestie bij het terugleveren van energie. 'Bijna de helft (46,4%) heeft zelfs met beide vormen van congestie te maken.' Daarmee lopen bedrijven die willen uitbreiden of elektrificeren steeds vaker vast op een tekort aan transportcapaciteit. 'Hierdoor wordt niet alleen de energietransitie geremd, maar ook de concurrentiekracht van Nederland als industriële en logistieke toplocatie', zo stelt Wouter van 't Grunewold, market intelligence analist bij Savills in Nederland.
Netcongestie raakt vooral de logistieke sector als grote stroomverbruiker van het land. Savills becijfert het verbruik van een gemiddeld logistiek gebouw op 192,7 kWh per m2 per jaar, ruim twee keer zoveel als kantoren (79,8 kWh). 'Vooral regio's als Rotterdam, Moerdijk en Schiphol springen eruit door de hoge concentratie van gekoelde opslag en 24/7 supplychainactiviteiten.'
Congestie bepalend bij vestigingskeuze
Dat de beschikbaarheid van energie inmiddels doorslaggevend is bij de keuze voor een locatie, wijzen de leegstandscijfers uit. De leegstand van logistiek vastgoed in gebieden met netcapaciteit bedraagt 3,7%, tegenover 6,9% in gebieden met congestie. Waar bedrijven hun eigen opgewekte stroom niet of nauwelijks terug kunnen leveren aan het net, ligt de leegstand van logistiek vastgoed op 7,1%, tegenover 4,4% in gebieden waar teruglevering wel mogelijk is. 'In congestiegebieden neemt de kans op langdurige leegstand dus snel toe.'
Energiewet benutten
Savills denkt dat de vastgoedsector zelf een belangrijke rol kan spelen. 'De onlangs aangenomen Energiewet maakt het mogelijk om via energiehubs collectief capaciteit te delen. Daarnaast bieden combinaties van zonnepanelen, batterijen en slimme energiecontracten uitkomst.' De investeringen kunnen oplopen tot enkele tonnen per pand, maar zijn volgens Savills essentieel om vastgoed aantrekkelijk en toekomstbestendig te houden. 'Betrouwbare energievoorziening wordt net zo belangrijk als locatie, bereikbaarheid en bouwkwaliteit', aldus Esli Burggraaf, property manager bij Savills Nederland. 'Wie nu geen strategie heeft voor energie-flexibiliteit, loopt het risico op waardeverlies en langere leegstand.' Energieoplossingen moeten dan ook vanaf de tekentafel worden meegenomen bij de ontwikkeling van logistiek vastgoed, stelt Savills. 'Wachten op overheid en netbeheerders is geen optie. Vastgoedeigenaren, ontwikkelaars en huurders zullen gezamenlijk moeten investeren in flexibiliteit en lokale opwek.'
