De booming economie eist een massale financiering van de vastgoedopgave. Alleen de grootste financier van Nederland, Rabobank Real Estate Finance, kan, mag of wil niet meedoen
Door Wabe van Enk
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 9, 28 september 2018
Vorige week kwam Rabobank REF naar buiten met een memorandum. De opening: ‘Rabobank scherpt haar beleid aan en focust zich meer dan voorheen op het verhogen van de kwaliteit van bestaande financieringen en het verduurzamen van de portefeuille.’
Het is niet vreemd dat lezers en redacteuren moeite hadden om daar de nieuwswaarde van in te schatten. Als het goed is zijn immers alle bedrijven altijd bezig met ‘aanscherpen’, ‘focussen’ en het ‘verhogen van de kwaliteit’.
Ook niet nieuw is dat de banken hun portefeuille verduurzamen. Dat heeft Roel van der Bilt, verantwoordelijk voor Rabobank REF, eerder in PropertyNL uiteengezet en zijn collega’s Erik Steinmaier van ABN Amro en Peter Göbel van ING REF hebben dit ook al opgepakt. Deels vloeit dit voort uit de opgelegde klimaatakkoorden van Parijs en deels zijn de drie banken elk voor zich bezig hun beste beentje voor te zetten. ABN Amro’s Rutger Schuur is voorzitter geworden van Dutch Green Building Council en Peter Göbel kreeg een Green Leader Award voor zijn inzet en maakte samen met Edge Technologies deze maand de decennial-editie van DGBC.
Selectief kijken
Gelukkig voert Van der Bilt een uiterst transparant beleid, dus hij kan snel reageren op de nieuwswaarde van zijn memorandum. ‘We hebben een signaal willen geven dat we opnieuw naar de portefeuille willen kijken. In 2015 hebben we geconstateerd dat onze exposure in commercieel vastgoed te groot was. We hadden eind 2017 de portefeuille (die van aangesloten Rabobanken en de vroegere FGH-portefeuille) teruggebracht tot € 23 mrd. Eind dit jaar zullen we op € 22 mrd uitkomen, zo verwacht ik. We hebben echter een signaal willen afgeven omdat het aanvraagvolume zo toeneemt. De markt trekt aan, maar Rabobank heeft gezegd: daar stellen we ons terughoudend bij op. We kijken selectief en wegen toekomstbestendigheid en verduurzaming.’
Het bericht van Rabobank REF is door klanten dan ook met teleurstelling ontvangen. De grootste financier richt zich op bestaande klanten die hun bestaande portefeuille verduurzamen en laat nieuwe klanten en nieuwe projecten, waar de markt het van moet hebben, links liggen. Dat is misschien een te rigide conclusie, maar het wordt wel duidelijk dat Rabobank REF niet de motor wordt achter het herstel van de markten voor commercieel vastgoed, zoals FGH Bank dat vroeger was. Dat is jammer, want voor het inspelen op de duurzame vraag van morgen moeten miljarden worden gefinancierd. Gelukkig staat daar tegenover dat er op dit moment voor de Nederlandse markt honderden buitenlandse partijen klaarstaan om een deel van de koek over te nemen.
