Zonder maatregelen kan de leegstand in Nederland oplopen tot 100 mln m². Dat schrijft Rabobank in zijn Vastgoedbericht. De bank hoopt tot 2023 ongeveer 20.000 woningen te financieren die ontstaan door herontwikkeling of transformatie.
Nu het economisch beter gaat en ook de vastgoedmarkt profiteert van herstel, neemt de aandacht voor leegstand af. Dat is onterecht volgens de Rabobank. Zonder maatregelen kan de leegstand oplopen tot 75-100 mln m² in 2030. Tegelijkertijd is er een groot tekort aan woningen. In het Vastgoedbericht 2018 brengt de Rabobank deze twee onderwerpen samen en stelt als doel om tot 2023 20.000 woningen uit bestaand vastgoed te financieren.
Leegstand verschuift
De afgelopen jaren heeft de aandacht voor leegstand geleid tot een forse reductie ervan, vooral in de kantorenmarkt. Echter, nog steeds wordt 1 op de 7 m² niet gebruikt. Leegstand is geen geïsoleerd vraagstuk voor kantoren. Ook in andere sectoren als retail, maatschappelijk vastgoed en agrarisch vastgoed staan veel gebouwen leeg; opgeteld tussen 45-70 mln m². Deze bandbreedte is groot. De vastgoedsector kent geen eenduidige informatie en definities en dat leidt er toe dat er onvoldoende aandacht is voor leegstand in de gehele sector.
In het Vastgoedbericht 2018 constateert de Rabobank dat een deel van wat nu leegstaat, zonder maatregelen waarschijnlijk nooit meer een functie zal krijgen. 'Leegstand in de bestaande vastgoedmarkt biedt een kans om in te zetten voor meer woningen. Dit betekent niet dat er geen nieuwbouw meer nodig is, We zien vooral potentieel voor de vastgoedsector om woningschaarste, leegstand en circulariteit in samenhang op te pakken', aldus Roel van de Bilt, directeur Rabo Real Estate Finance.
Richting 100 mln m²
Zonder ingrijpen verwacht de Rabobank dat de leegstand toeneemt tot 75-100 mln m². Maarten Donkers, Hoofd Kennis en Research: 'Dit is meer dan al het vastgoed dat we in Nederland aan kantoren en winkels nu bij elkaar hebben. Toename van leegstand wordt daarmee een maatschappelijk issue, omdat het zowel ruimtelijk als financieel tot nieuwe vraagstukken leidt'.
Woningmarkttekorten
Tegelijkertijd is de vraag naar woningen in Nederland groot. Naar schatting zijn 1 mln woningen nodig om de behoefte van de komende 15 tot 20 jaar in te vullen. De Rabobank verwacht dat een deel van de vraag naar woningen prima binnen de bestaande stedelijke contouren kan worden ingevuld. Van de Bilt: 'Het is logisch om bij de planning van woningbouw de herontwikkelingsopgave veel meer dan nu als uitgangspunt te nemen. Dat beschermt vastgoedeigenaren tegen onnodig waardeverlies en helpt woningzoekenden aan betaalbare huisvesting'.
20.000 woningen, ook buiten de Randstad
De Rabobank gaat de komende jaren de financiering van transformatie en herontwikkeling verder intensiveren. Tot 2023 wil de bank de financiering mogelijk maken van 20.000 woningen door minimaal 1,5 mln m² vastgoed via transformatie of herbestemming een nieuw leven te geven. Niet alleen in de Randstad maar in heel Nederland.
Circulair vastgoed
Donkers: 'Circulair vastgoed begint bij het optimaliseren van het gebruik van de bestaande voorraad. Het verlengen van de levensduur van gebouwen door transformatie levert, zeker op de korte termijn, een hele effectieve bijdrage aan circulariteit.' Rabo Real Estate Finance heeft eerder daarom al fors ingezet op transformatie, al komt een aantal nieuwe trends bij: de verschuiving van kantoren naar andere sectoren als winkel- en maatschappelijk vastgoed, de opschaling van gebouwen naar gebieden en de opkomst van transformatievragen buiten de grote steden.
