Kabelfabriek Delft wordt levendig gebied

Maar liefst 65.000 m² meet de voormalige kabelfabriek in Delft; het gebouw is zo groot dat er overdekte binnenstraten zijn, waar je met een vrachtauto kunt rondrijden. Ontwikkelmanager Olga Wagenaar van Amvest ziet het helemaal voor zich: straks stroomt het licht naar binnen door deze opengemaakte straten en zijn er binnenhoven waar bewoners, werknemers en ondernemers elkaar kunnen ontmoeten. ‘Het wordt een bijzonder gebied met een unieke mix van wonen, werken, startende en groeiende bedrijven en horeca. Het industriële karakter en een deel van de fabrieksgevels blijven behouden.’
Amvest en Kondor Wessels Vastgoed (onderdeel van VolkerWessels) gaan dit 12 hectare grote gebied samen herontwikkelen tot het Kabeldistrict. Er is niet alleen ruimte voor circa 3500 woningen, maar ook voor 1250 arbeidsplaatsen, waarbij nadrukkelijk de samenwerking met omliggende bedrijven, de gemeente en de TU Delft wordt gezocht. De twee bedrijven doen het gehele project gezamenlijk. Zowel de integrale planontwikkeling, realisatie als exploitatie valt onder hun verantwoordelijkheid. Het totale programma dat in een tijdsbestek van 10–15 jaar gerealiseerd wordt, omvat ongeveer 350.000 m² bvo. In een van de bovenruimtes in de fabriek lichten Wagenaar en projectontwikkelaar Joost Versluijs van Kondor Wessels Vastgoed de plannen toe. Het projectbureau Kabeldistrict deelt deze lichte en hoge ruimte met een fotostudio, die op deze locatie onder meer een videoclip van Anouk heeft opgenomen.

Werken en wonen
Verderop in de fabriek experimenteren Delftse studenten met een zelfgebouwde drone. Van de bestaande bedrijfsruimte is ongeveer drie kwart verhuurd, een deel aan productie- en creatieve bedrijven, een deel wordt nog door Suez gebruikt voor afvalverwerking en een deel is opslag. Ook in de nieuwe plannen blijft volgens Versluijs ruimte voor de maakindustrie. Er wordt vol ingezet op de sterk groeiende HTSM (high tech systems and materials)-sector in Delft. Er wordt ruimte gecreëerd voor single- en multi-tenant gebruikers, start-ups, scale-ups en mkb-bedrijven tot circa 5000 m² per bedrijf. ‘In het Kabeldistrict wordt hightech productie gecombineerd met hoogstedelijke bebouwing met een mix van werken en wonen. Hier maken we een levendig gemengd stedelijk gebied met werk- en woonruimte voor gezinnen, studenten, kenniswerkers, ondernemers en senioren.’
Naast koopwoningen komen er studentenwoningen, sociale huurwoningen en circa 1500 vrije sector huurwoningen, waarvan een groot deel voor het middensegment. De huurwoningen zijn bestemd voor de fondsen van Amvest. Volgens Wagenaar is het makkelijk schakelen met haar collega’s van de beleggingsafdeling, en helpen zij ook mee na te denken over de toekomst van het gebied. ‘Het is een voordeel dat Amvest zowel een gebiedsontwikkelaar als woningbelegger is. Ook de gemeente weet dat we hier investeren om voor de lange termijn te blijven.’
Ook komt er een verbinding van het vernieuwde station Delft Campus (voorheen Delft-Zuid) en de TU, met een nieuwe brug over de Schie. Het Kabeldistrict kan zo een schakel worden tussen het station, het universiteitsterrein en de binnenstad. Het is ook het startpunt voor de transformatie van Schieoevers-Noord, waar op termijn mogelijk tot 7500 woningen kunnen verrijzen en zo’n 5500 arbeidsplaatsen worden gecreëerd.

Karakter behouden
Het stedenbouwkundig ontwerp voor het Kabeldistrict is van Mei Architecten en Stedenbouwers. Bureau Zus uit Rotterdam tekent voor de openbare ruimte. Wagenaar: ‘Zij snappen hoe je met bestaand industrieel erfgoed moet omgaan en tegelijkertijd nieuw programma kunt toevoegen. De fabriek bepaalt het karakter van het gebied en de karakteristieke gevels met donkerbruin metselwerk, stalen kozijnen en spanten en brede doorlopende glasstroken blijven voor een deel behouden.’
De oude patio vormt straks het centrum met bedrijven, voorzieningen en horeca en misschien een hotel. Tegelijk wordt het gebied veel groener en autoluw, de verbindingsweg en grote producerende bedrijven worden verplaatst van de Schiezijde naar de spoorzijde. Er komen gemeenschappelijke ondergrondse parkeervoorzieningen en een ingenieus logistiek systeem voor ontsluiting en bevoorrading. De parkeernorm is lager dan gebruikelijk bij nieuwbouw, door het ontwikkelen van een goed mobiliteitsplan.
Vooruitlopend op de totale planontwikkeling wordt nu al het project KabelLab ontwikkeld, gericht op hightech ondernemingen. In het gebouw van ongeveer 1500 m² is straks ruimte voor 20–25 bedrijven, waarvan sommige uit de oude kabelfabriek verhuizen. Versluijs: ‘De bouwvergunning is afgegeven en de bouw zal over drie maanden van start gaan. Ook zijn we met het bestemmingsplan bezig; als alles goed gaat kunnen we over 1,5–2 jaar starten met de bouw en kunnen we anderhalf jaar later de eerste bewoners en bedrijven verwelkomen.’

Belangrijke stap
De gemeente Delft zet met de plannen voor de Schieoevers een belangrijke stap in haar ambitie om zich door te ontwikkelen van kennisstad tot technologiehoofdstad van de regio: ‘hightech capital’. ‘Wij vinden in de ontwikkelcombinatie voor het Kabeldistrict een belangrijke partner voor de lange termijn. Samen slaan we een belangrijk, spannend en vernieuwend pad in van een grootschalige transformatie van een stuk van Delft. Voor dit stuk Delft denken we ook nadrukkelijk na over de grondstoffen- en de afvalstoffenstromen, en juist ook de combinatie van die twee.’

Kabeldistrict Delft
In 1913 bouwt Cornelis von Lindern langs de Schieoever in Delft een kabelfabriek. De Nederlandse Kabel Fabriek (NKF) produceert stalen hoogspannings- en telefoonkabels en groeit snel uit tot de grootste kabelfabriek van Europa. In Alblasserdam opent NKF in 1938 een vestiging voor de productie van staalkabels onder de naam Nedstaal.
In de jaren ’50 worden in een modernistische stijl de grote hallen gebouwd aan de Schieweg in Delft. NKF en concurrent Draka gaan vanaf 1957 samen verder. In 1970 neemt Philips de onderneming over en verhuist het hoofdkantoor naar Rijswijk. De omzet van de totale kabelonderneming stijgt tot ƒ 1,5 mrd in 1975. Daarna stagneert de markt en begint de omzet te dalen. Midden jaren ’70 werken er 2400 mensen in de Delftse fabriek; 25 jaar later zijn dit er nog maar 300.
Philips verzelfstandigt het bedrijf in 1986. In 2011 komt de onderneming in handen van het de Italiaanse Prysmian Group, onderdeel van het Pirelli-concern.
In 1999 komt een deel van de fabriek leeg te staan. Vanaf 2009 trekken, in overleg met de gemeente Delft, diverse kleinschalige ondernemers in de oude Kabelfabriek en ontstaat er weer bedrijvigheid. In 2017 verwerven Amvest en Kondor Wessels Vastgoed het oude kabelfabriekterrein van Stahlberg Investments, een vastgoedinvesteringsmaatschappij die optreedt voor de familie Van der Helm van het gelijknamige transportbedrijf.