De Hoge Raad, die Jan Dirk Paarlberg ziet als opvolger van Willem Endstra als ‘bankier van de onderwereld’, heeft hem definitief veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 10, 25 oktober 2024
De Hoge Raad heeft een definitief oordeel geveld over de betrokkenheid van vastgoedfinancier Jan Dirk Paarlberg bij de onderwereld. Dit valt op te maken uit de afwijzing van een zogenoemde herzieningsaanvraag van Paarlberg. Het Hof heeft eerder geconcludeerd dat Willem Endstra (die in de Telegraaf als ‘bankier van de onderwereld’ is geoormerkt) werd afgeperst door crimineel Willem Holleeder om Paarlberg te betalen, en dat Paarlberg daarvan wist.
De criminelen rond Endstra wilden hun geld via Paarlberg terugkrijgen, nadat Endstra was gelinkt aan de onderwereld. Zij wilden Paarlberg als hun nieuwe bankier, en dat vergde medewerking van Paarlberg zelf. Dat is de mening van het Hof, die door de Hoge Raad is bevestigd.
Paarlberg heeft dit altijd ontkend en probeert al meer dan tien jaar aan te tonen dat hij Endstra wel kende, maar het achterliggende criminele netwerk van Holleeder niet. De Hoge Raad heeft nu gezegd dat er geen reden is om aan het oordeel van het Hof te twijfelen. In de dagboekaantekeningen van Endstra worden bedragen en data genoemd die aansluiten bij de door Paarlberg ontvangen betalingen. ‘Er is sprake van willekeurige betalingen van bedragen (in totaal € 17 mln) die door Endstra op zijn betalingsopdrachten niet of van een vage omschrijving werden voorzien’, aldus de Hoge Raad.
De Hoge Raad stelt dat niet blijkt dat de overweging waarmee het Hof het in hoger beroep geschetste ‘scenario’ heeft verworpen, onjuist is. ‘In het licht van de bewijsvoering zijn de gegevens die in de aanvraag naar voren worden gebracht van onvoldoende gewicht.’ Hieronder tien antwoorden op vragen over een van de grootste vastgoedzaken waarbij witte boorden zijn vermengd met de onderwereld.
1. Waarvoor is Paarlberg veroordeeld?
Gewoontewitwassen (dat wil zeggen meerdere keren witwassen), valsheid in geschrifte, oplichting, het opzettelijk doen van een onjuiste aangifte bij de Belastingdienst, feitelijk leiding geven aan verboden gedragingen.
2. Waartoe is hij veroordeeld?
Vier jaar met aftrek van voorarrest plus € 24 mln aan ontnemingen.
3. Heeft Paarlberg een goede advocaat?
Paarlberg wordt verdedigd door Frans Sijbers, bekend van de NVAB (vereniging van fiscaal advocaten) en VCSB (vereniging fiscale cassatiespecialisten), verbonden aan Wladimiroff Advocaten.
4. Heeft Paarlberg schuld bekend?
Paarlberg heeft niet betwist dat hij een tiental betalingen van in totaal € 17 mln heeft ontvangen van Willem Endstra. Volgens Justitie wisten Paarlberg en Endstra dat de geldbedragen afkomstig waren uit misdrijven. Dit betwist Paarlberg.
5. Waarom meent Justitie dat Paarlberg er wel van wist?
De Criminele Inlichtingen Eenheid (CIE) heeft in 2003 gedetailleerd inzicht gekregen in de criminele organisatie rond Holleeder, dankzij de zogenoemde ‘achterbankgesprekken’ van Endstra. De bedreigde Endstra besloot in 2003 te lekken naar de CIE op de achterbank van een auto die niet kon worden afgeluisterd.
6. Waarom was Endstra de schakel met Holleeder?
Endstra vertelde de dienst dat hij Holleeder in 1993 leerde kennen. Er ontstond een band, die onder meer bestond uit het bijna dagelijks trainen op een sportschool. Zo kwam hij in contact met de groepering van Holleeder, bestaande uit Dino Soerel, Stanley Hilles en Paga – een groep die zich bezighield met afpersingen. Endstra zei dat hij zou worden geliquideerd in opdracht van deze groepering zodra hij niet meer kon betalen. Hij zei dat hij al een groot vermogen had overgemaakt naar Holleeder en Soerel.
7. Hoe werd Endstra afgeperst?
Holleder beschikte over de sleutels van Endstra’s woning en schreeuwde voor diens deur dat hij hem wilde doodschieten. Toen advocaat Bram Moszkowicz Endstra uitnodigde op zijn kantoor, zat daar niet de bekende advocaat, maar wachtten Soerel en Holleeder hem op. Soerel vertelde dat hij Endstra zou neerschieten als hij geen geld zou overmaken. Zijn woorden werden kracht bijgezet door een onbekende Joegoslaaf, die Endstra een vuurwapen in zijn buik drukte. Na een serie bedreigingen werd Endstra op 17 mei 2004 alsnog vermoord.
8. Hoe kwam Paarlberg in beeld?
In 2010 gaf Paarlberg toe dat hij van 10 betalingen wist dat hij die van Endstra had gekregen. Voor die betalingen miste het Hof onderbouwing.
9. Kende Paarlberg Holleeder?
Paarlberg heeft tot 2010 volgehouden Holleeder niet te kennen. Toen heeft hij toegegeven dat hij Holleeder twee keer bij Endstra thuis gezien had.
10. Waren Paarlberg en Endstra vrienden?
Paarlberg heeft geprobeerd de zogenoemde achterbankgesprekken tussen Endstra en de CIE plus zijn dagboekaantekeningen van tafel te krijgen als ondersteunend bewijs, omdat Endstra niet meer kon getuigen. Hij beweert dat Endstra zich op hem heeft willen wreken. Dit zou blijken uit het feit dat Endstra hem aanduidde met de term ‘schijtnicht’. Het Hof hecht meer aan de opmerking van Endstra van 22 juni 2003: ‘Ik moet naar de Japanner in IJmuiden. Holleeder is boos, want hij wil geld zien. Ik moet overmaken naar een Tanner. Dat schijnt een rekening te zijn van Paarlberg. Hij wil nog € 10 mln. Ik kan er maar 3 betalen, en als de boot verkocht wordt nog 4,5.’ Op 24 juni 2003 werd daadwerkelijk € 2,8 mln overgemaakt naar de zogenoemde Tanner-rekening van Paarlberg bij de UBS Bank. Het Hof concludeert dat Holleeder op de hoogte is geweest van deze rekening van Paarlberg, omdat hij daar zijn betaling wenste te ontvangen.
Geen vrijheid voor ‘de baron van Bolenstein’
De uitspraken van de Hoge Raad in dit najaar werpen een nieuw licht op de biografie van Jan Dirk Paarlberg van de bekende misdaadjournalist Harry Lensink uit 2019. Lensink kreeg daarvoor na veel soebatten de medewerking van Paarlberg, die na zijn aanvankelijke aversie (‘wat heb ik ermee te winnen?’) toch meewerkte, en met succes. Lensink beschrijft dat hij zijn conclusie al klaar had toen hij aan het boek begon: ‘Wat hier is gebeurd is zó fout.’ Gaandeweg sloop de twijfel er echter bij hem in. Dat zegt iets over de overtuigingskracht van Paarlberg, die zelfs de meest ervaren misdaadjournalist van Nederland aan het twijfelen wist te brengen. Lensink besloot zijn boek met een oproep aan justitie om alles over te doen: ‘Ik gun Jan-Dirk Paarlberg zijn novum.’ We kunnen na vijf jaar constateren dat de Hoge Raad alle argumenten van Paarlberg om alles over te doen, heeft ontkracht. De ‘baron van Bolenstein’ is daarmee voor eeuwig gevangen in zijn eigen noodlottige sprookje. En voor wie het liever zakelijk houdt: doe een bod op Bolenstein, want Paarlberg zal de overwaarde nodig hebben om de honger van de afdeling ‘ontnemingen’ te stillen.
