Na vier kwartalen van groei is het kantorenaanbod op toplocaties in grote steden flink gedaald, zo blijkt uit de nieuwste cijfers van Cushman & Wakefield. In met name Amsterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven dreigt verdere polarisatie van de markt.
De ingebruikname van kantoorruimte komt over het afgelopen jaar uit op 1.040.000 m2. Dit is een stijging van 9% ten opzichte van 2020, het jaar waarin de kantooropname als gevolg van de pandemie daalde en de functie van het kantoor ter discussie kwam te staan. Tegen alle verwachtingen in, aldus Cushman & Wakefield, zijn kantoorgebruikers weer bezig met verhuizingen en oriëntatie op nieuwe kantoorruimte.
Landelijk bedraagt de gemiddelde leegstand 8,4%; dat cijfer ligt iets boven het laagste niveau van twintig jaar geleden. CEO Jeroen Lokerse verwacht dat met name op toplocaties de vraag aanzienlijk groter zal zijn dan het aanbod. “De pandemie heeft niet geleid tot minder vraag naar kantoren, maar juist naar meer vraag van andere kantoren. Kantoorgebruikers willen gebouwen van zeer hoge kwaliteit op toplocaties in binnensteden. Het is geen kwestie van minder meters, maar anders gebruik van meters op andere plekken. De vraag zal de komende jaren verder toenemen en de krapte zal vergelijkbaar worden met wat er zich op de woningmarkt afspeelt.”
In 2020 daalde vanaf het tweede kwartaal de transactiedynamiek tot een historisch laag niveau van 952.000 m2. In 2021 was er juist een opgaande trend zichtbaar waarin de opname elk kwartaal hoger uit kwam dan het kwartaal ervoor. “Herhuisvestingstrajecten die bij het uitbreken van de pandemie in maart 2020 stilvielen, zijn inmiddels bijna allemaal weer opgepakt. Bedrijven herijken hun huisvestingsstrategie op basis van nieuwverworven inzichten met onder meer op welzijn gerichte maatregelen. Daarnaast zetten zij vooral ook de werkplek in als wapen in de War for Talent”, aldus Jan Verhaegh, head of Office Consultancy van Cushman & Wakefield.
De top 5 grootste transacties van 2021 wordt aangevoerd door het Rijksvastgoedbedrijf met de aankoop van twee kantoorgebouwen voor eigen gebruik van in totaal 40.600 m² in de Binckhorst in Den Haag. De overige transacties in de top 5 vonden plaats in Amsterdam, de stad die bijna een kwart van de totale landelijke opname in 2021 voor haar rekening nam: Takeaway.com huurde 17.500 m² aan de Piet Heinkade; Jetbrains huurde 12.500 m² in de Terrace Tower aan de Zuidas; De Brauw, Blackstone Westbroek verhuist van The Rock op de Zuidas naar een nieuw kantoor van 19.000 m2 in Tripolis Park op de Zuidas en G&S, Arcadis en BNP worden de nieuwe huurders van The CubeHouse (17.000 m2).
Cushman & Wakefield is positief over de vooruitzichten van de kantorenmarkt in 2022. Op dit moment is de pijplijn van te starten huisvestingstrajecten voor 2022 zeer goed gevuld. Meer dan Covid-19, zal het tekort aan kwalitatief hoogwaardig aanbod op toplocaties in de grote steden een rem zijn op de ingebruikname. Als alle nu bekende huisvestingsbewegingen ook daadwerkelijk resulteren in nieuwe ingebruikname, zal dit leiden tot een jaaropname van ongeveer 1,1 miljoen m² in 2022.
In Amsterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven is, aldus Cushman & Wakefield, inmiddels sprake van een aanbiedersmarkt, omdat de leegstand zich daar onder het gewenste niveau van frictieleegstand bevindt. De adviseur voorziet voor 2022 verdere polarisatie op de kantorenmarkt omdat de vraag zich steeds meer concentreert in steden met het minste aanbod.
