Door de voortgaande ontkerkelijking worden steeds meer kerkgebouwen verkocht.
De gemiddelde verkoopprijs is €575.000, blijkt uit meer dan 120 transacties uit 2021 en 2022 die vastgoedadviseur Colliers analyseerde in het rapport ‘Verkoop en transformatie van kerken in Nederland’. De gebouwen worden vaak getransformeerd naar een andere functie, zoals woningen of een zorglocatie.
De duurste kerk in deze periode was de Ottone Kerk in Utrecht. Deze leverde €2,85 miljoen op. De goedkoopste kerk stond in Kollum (Friesland). De Kandelaar werd verkocht voor €135.500.
De grootte, de locatie en de (toekomstige) bestemming zijn erg bepalend voor de verkoopprijs. Gekeken naar de prijs per vierkante meter, was het maximum €3520 in Soest en het minimum €90 in Duizel (Brabant). Gemiddeld werd er €1000 per vierkante meter betaald.
Snellere leegloop door corona
‘De coronacrisis heeft de ontkerkelijking van Nederland versneld, doordat het virus fysieke bijeenkomsten bemoeilijkte,’ vertelt Eric Annaert, directeur maatschappelijk vastgoed bij Colliers. ‘Er zijn door het afnemende aantal kerkgangers steeds minder kerken nodig.’
Wat (gedeeltelijk) behoud van de kerkelijke functie op dit moment extra moeilijk maakt, zijn de enorm gestegen energieprijzen. Zo zal de Geerteskerk in het Zeeuwse Kloetinge de verwarming vanaf januari geheel uitlaten.
Transformatie als oplossing
Bij het beëindigen van de religieuze functie van het gebouw of complex, is het de vraag welke nieuwe invulling er mogelijk is. Er zijn meerdere mogelijkheden: van sloop ten behoeve van nieuwbouw tot behoud met een gedeeltelijke of geheel andere invulling.
Van de kerken die in 2021 en 2022 zijn verkocht, kregen de meeste een nieuwe functie. Het gaat het meest om een maatschappelijke invulling, zoals een zorglocatie of cultuurcentrum.