Bestaande locaties hergebruikt voor circulaire economie

Stec Groep registreert sinds 2000 locatiebeslissingen van bedrijven. In de afgelopen jaren is sprake van een toename van de ruimtevraag die te relateren is aan de grondstoffen- en energietransitie. Het gaat om locatiekeuzes van bedrijven die circulariteit toepassen in hun bedrijfsproces maar ook om locatiedynamiek van bedrijven die direct samenhangen met  de grondstoffen- of energietransitie, zoals  R&D en productie rondom plantaardige alternatieven voor fossiele grondstoffen en de distributie van zonnepanelen of materialen voor energie-infrastructuur. 

Toenemende vraag

In 2018 was het aandeel van ruimtevraag gerelateerd aan deze transities nog circa 5% van de totale ruimtevraag op bedrijventerreinen. In de eerste helft van 2024 is dit aandeel gegroeid naar ruim 15%. Het ging in deze periode jaarlijks om een ruimtevraag vanuit circulaire activiteiten tussen circa 50 tot 150 hectare in Nederland. Bij een verdere circulaire transitie van de economie neemt de ruimtevraag vanuit circulaire activiteiten toe. Met het huidige groeitempo is in 2030 een aandeel van zo’n 30% te verwachten.

Lees ook: Milieuruimte "vieze bedrijven" hard nodig voor nieuwe economie

Stec constateert in haar whitepaper een concentratie van circulaire activiteiten in bestaande zeehavens en industrieclusters (52%). Hier vinden vooral de activiteiten in een hogere milieucategorie (vanaf categorie 4 plaats). Maar circulaire activiteiten vinden ook hun weg naar bestaande reguliere bedrijventerreinen (40%) en binnenhavens (2%).

Circulaire activiteiten op doorsneebedrijventerreinen zijn vooral gericht op het middelste deel van de R-ladder (de mate van circulariteit: het verlengen van de levensduur van producten en onderdelen. Repareren, reviseren, opknappen en hergebruik van producten. Ook kleinschalige tot middelgrote recycling van materialen of verwerking van reststromen met relatief beperkte hinder komt voor in het reguliere werkmilieu

Bestaande plek

In totaal vindt 55% van de circulaire activiteiten zijn wel op bestaande locaties. In bijna 60% van deze gevallen gaat het om een herontwikkeling en/of intensivering van een bestaande plek. 

Lees ook: Ondernemers blij, wethouder woedend om schrappen woningbouwplan aan het IJ

Volgen Stec Groep is er op alle schaalniveaus  beleidsinzet nodig om het circulaire transitietempo te versnellen. Daarbij denkt het advieusbureau aan wet- en regelgeving, maar ook aan het realiseren van voldoende (schuif)ruimte en het echt werk maken van beter benutten van bestaande bedrijventerreinen.Stec Groep groepen gemeenten, regio's en provincies op om te komen tot een Ruimtelijke Circulaire Economie Strategie (RCES). Dit moet leiden tot meer inzicht in de ruimtelijke impact van de circulaire transitie op de ruimtevraag naar werklocaties en de werklocatieportefeuille.