[i]Een combinatie van teruglopende omzetten, verplaatsen van werkzaamheden naar het buitenland en effectiever gebruik van werkplekken maakt dat de grote accountants de komende jaren vele tienduizenden vierkante meters overtollige kantoorruimte zullen proberen te slijten aan de markt.[/i]
Een combinatie van teruglopende omzetten, verplaatsen van werkzaamheden naar het buitenland en effectiever gebruik van werkplekken maakt dat de grote accountants de komende jaren vele tienduizenden vierkante meters overtollige kantoorruimte zullen proberen te slijten aan de markt.
KPMG liet vanmorgen desgevraagd weten dat inmiddels 7000 m² in het 58.000 m² grote nieuwbouwkantoor (2009) in Amstelveen overtollig is. Daarnaast geeft KPMG aan te streven naar 0,7 werkplek per fte, terwijl de onderneming tot nu toe – opmerkelijk genoeg – nog rekende met 1 werkplek per fte.
Een snelle rekensom leert dat de impact op toepassing van deze norm op de bestaande huisvesting van de onderneming enorm is. KPMG had per 30 september 2013 3131 fte’s in Nederland en wil op basis van de norm van 0,7 inkrimpen naar ruimte voor zo’n 2200 werkplekken. Uitgaande van een – zeer ruim bemeten – 20 m² per werkplek brengt dat de maximale ruimtebehoefte van KPMG in heel Nederland op dit moment op maximaal 44.000 m². Rekent KPMG met minder m² per werkplek, zoals het Rijk, dan is de ruimtebehoefte nog veel minder.
En dan te bedenken dat KPMG alleen al in het veelbesproken hoofdkantoor aan de Laan van Langerhuize 58.000 m² tot zijn beschikking heeft. Daar komen vele tienduizenden m² bij in de 12 overige vestigingen die KPMG heeft verspreid over het land.
Tot enkele jaren geleden was de accountant- en adviseurfirma een van de meest actieve partijen als het ging om de nieuwbouw van kantoren. Zo werden bijvoorbeeld in Eindhoven (Professor Dr. Dorgelolaan), Den Haag (Catharina-Amaliastraat), Rotterdam (Markstaete, Brainpark III) en Maastricht (Athos, Maastricht Airport) nieuwbouwkantoren betrokken, bij elkaar vele tienduizenden m². Bij veel van deze gebouwen lopen de huurcontracten nog jaren door.
Het lijkt erop dat het management van KPMG – en dat van andere grote accountants – te laat in de gaten heeft gekregen hoezeer de markt voor accountancy en advies is veranderd en wat de impact van het ‘nieuwe werken’ is op de ruimtebehoefte van zakelijke professionals.
De begin deze week afgetreden topman Jurgen van Breukelen liet eind vorig jaar in een interview met Het Financieele Dagblad weten dat de winstgevendheid onder druk staat en KPMG scherp op de kosten moet letten. Een derde van de kosten van de onderneming wordt bepaald door huisvesting. Van Breukelen liet toen weten dat deze bezuinigingsoperatie in twee jaar zijn beslag moest krijgen. Gezien de omvang – in metrage – van de nog lopende huurcontracten lijkt dat een onbegonnen opgave.
KPMG staat bepaald niet alleen als het gaat om teruggave van overtollige kantoorruimte aan de markt. E&Y, dat in 2007 30.000 m² betrok in een nieuwbouwkantoor aan de Zuidas, maakte enige maanden geleden bekend te streven naar 25% minder ruimtegebruik in zijn kantoren. Daartoe nam E&Y een voorziening van € 23 mln. Ook in de over het gehele land verspreide portefeuille van E&Y is dus nog een slag te verwachten. Met dezelfde blik zullen ook de andere twee wereldwijde spelers, PWC en Deloitte, naar hun kantorennet kijken.
Gerelateerde artikelen:
