In de rubriek Covid & Property berichten PropertyNL en PropertyEU over achtergronden van de impact van het coronavirus op vastgoed. Vandaag deel twee van hoofdredacteur PropertyNL, Wabe van Enk.
Voor een vastgoedadviseur is het belangrijk op het juiste moment met een analyse te komen. JLL presenteerde maandag een Covid-rapport over Europa, dat direct in onze bezoekcijfers het hoogst scoorde. Eerder in maart had CBRE ook een rapport gemaakt over de impact van Covid in Europa, maar toen kwam Nederland nog niet voor in de statistieken. De snelheid van informatie houdt het virus amper bij.
Dinsdag kwam Colliers met een update van de Deense ceo Peter Winther. Zowel JLL als Colliers houden veel slagen om de arm: het eerste halfjaar is verloren, maar de beleggingsmarkt voor vastgoed kan zich in het tweede halfjaar ook weer snel herstellen. Dat zijn scenario’s die op zich iedere vastgoedprofessional kan verzinnen, maar de rapporten geven met een opsplitsing in segmenten misschien net een meerwaarde, en in onzekere tijden is het gevoel van grip belangrijk.
Ook op dinsdag kwam Moody’s vice president Oliver Schmitt met een analyse waarbij hij vooral waarschuwt voor de klap die co-working gaat krijgen. Vorig jaar zijn er veel symposia in Nederland gewijd aan het risicoprofiel na de mislukte beursgang van WeWork. Deze unicorn bleek toch meer een zwarte zwaan te zijn, maar het concept op zich leek crisisbestendig. Schmitt verwacht dat veel aanbieders van flex-kantoren deze crisis niet zullen overleven. Evenals bij aanbieders van hotels is dat op zich geen bijzondere gedachte, maar de consequentie is wel nieuw. Net zoals institutionele beleggers in de afgelopen tijd massaal hebben geïnvesteerd in hotels, hadden zij ook een run op flexibele kantoren.
Het probleem is alleen: die beleggers kunnen bij defaults die flex-kantoren niet runnen, net zoals ze ook niet goed zijn in het verhuren van hotelkamers. In slechte tijden zijn beleggers en banken gewend geraakt aan ‘bad banks’, waar ze hun ‘non-performing loans’ onderbrengen, een mooie naam voor slechte leningen. Die banken kregen tegen wil en dank het eigendom van het vastgoed. Dat was even lastig, maar de tijd heelde de wonden. Zelfs snelwegpanden hebben weer huurders en in het verlengde nieuwe eigenaren en financiering. Vele ‘bad banks’ van de vorige crisis bleken voor opportunistische beleggers een goudmijn. Maar met hotels en co-working kan de belegger de crisis niet uitzitten. Hij moet actie ondernemen, omdat de tijd tegen hem werkt. Dat is een nieuw fenomeen.
Gerelateerde artikelen:
