Woningsplitsing moet serieus uit de mottenballen komen

In de jaren ’50 en ’60 was het vrij gebruikelijk: hospitaverhuur. De overheid wil het idee om woningen te splitsen nu serieus pushen met een ontwerpwedstrijd: Benut de overruimte!

De ontwerpwedstrijd daagt studenten, architecten, ontwerpers en particulieren uit om ‘creatieve en haalbare oplossingen’ te delen, meldt provincie Noord-Brabant in een persbericht. ‘Van een zolder die verandert in een studio tot een aanleunwoning in de tuin of een extra voordeur in een eengezinswoning: tot 11 december kan iedereen meedoen aan de landelijke ontwerpwedstrijd Benut de overruimte!’

Deelnemers kunnen hun ontwerpen indienen via de website benutdeoverruimte.nl. De campagne om woningsplitsing weer bon ton te maken, wordt vrijdag op Beurs Eigen Huis gelanceerd. De top 10 inzendingen en de winnaars worden bekendgemaakt tijdens de volkshuisvestingbeurs WOCODA op 29 januari 2026. Naast drie juryprijzen, met een hoofdprijs van € 5.000, is er ook een publieksprijs voor de inzending met de meeste stemmen.

Een vakjury, met onder andere Rijksbouwmeester Francesco Veenstra en de directeuren van de Woonbond en Vereniging Eigen Huis, beoordelen de inzendingen op duurzaamheid, betaalbaarheid en schaalbaarheid. Veenstra: ‘De sleutel ligt in het slimmer gebruiken van wat we al hebben. Splitsen en transformeren is vaak sneller, goedkoper en duurzamer dan nieuwbouw. Deze challenge inspireert en laat haalbare, schaalbare voorbeelden zien voor bewoners en gemeenten.’

350.000 extra woningen

Woningsplitsing moet een speerpunt worden in de strijd tegen de woningnood. Nieuwbouw is volgens de overheid en verschillende belangenorganisaties niet voldoende, de totaaloplossing schuilt in bestaande huizen. Een onderzoek van Vereniging Eigen Huis (VEH) sluit daar naar eigen zeggen bij aan: 15% van de huiseigenaren denkt dat zijn woning geschikt is voor splitsing.

De helft van die groep overweegt dat ook serieus, stelt de provincie Noord-Brabant. ‘Dat biedt in potentie 350.000 extra woningen. In Brabant is eerder een analyse gemaakt door de Stec Groep van het totaal aantal woningen dat in de bestaande voorraad extra gerealiseerd kan worden. Dit is toen becijferd op 104.000 woningen erbij.’

Inclusieve woonomgeving

Ook Triodos bank springt op de bandwagon. In een woensdag gepubliceerde woonvisie pleiten onderzoekers van de bank voor een fundamentele koersverandering, waaronder ‘meer mensen achter de voordeur’, ofwel het beter benutten van bestaande woningen.

‘De huishoudingsverdunning zet door, waardoor we vaker alleen wonen, en vaak op meer vierkante meters per persoon’, schrijft Triodos in een begeleidend perscommuniqué. ‘Om slimmer om te gaan met de beschikbare ruimte moeten we alternatieve woonvormen zoals co-housing en hospitaverhuur stimuleren. Daarnaast is beleid nodig om langdurige leegstand en het gebruik van woningen als tweede huis tegen te gaan. Zo benutten we de bestaande ruimte beter én bouwen we aan een inclusieve woonomgeving.’