Van de hoofdredacteur: De paradox: blije banken, schaarste bij klanten

Vrolijke gezichten in deze editie bij de vastgoedfinanciers. De crisis is ver weg. Bijzonder beheer is weer een compacte afdeling.

Door Wabe van Enk
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 4, 26 april 2019

Je zou verwachten dat de bankiers zouden hollen om productie te draaien. Dat is echter de nieuwe paradox: die druk is er niet. Eigen klanten eerst; focus op duurzame investeringen en selectiviteit.

Uit het onderzoek in deze editie blijkt dat de Nederlandse banken op de rem staan. Het wegvallen van SNS Property Finance en nu ook Syntrus Achmea is niet gecompenseerd. De hoofdreden is De Nederlandsche Bank. De toezichthouder is uiterst terughoudend met vastgoedleningen. Dat klinkt plausibel. DNB heeft lering getrokken uit de crisis, toen de inmiddels gepensioneerde DNB-directeur Jan Sijbrand uitriep dat hij de vastgoedtaxaties niet vertrouwde. Mede hierdoor verdiepte de crisis in Nederland zich en duurde het langer voordat het Nederlandse vastgoed zich herstelde.

Na zo’n procyclische uitspraak lijkt het logisch dat er bij het aantrekken van de economie wat anticyclisch geluid van het Frederiksplein komt. Feitelijk hadden al twee jaar lang de loketten wijd open kunnen staan, maar DNB wijst steeds op een volgende crisis. In deze editie is er echter ook aandacht voor het rapport van Rabobank, die meldt die kans de komende twee jaar niet groot is. Verder vertelt ING dat vastgoed crisisproof is. Dat is mooi voor de banken, maar de keerzijde van de medaille is dat de klant geen woning heeft en dat Nederland te weinig toplocaties ontwikkelt. Nederland moet deze jaren het economisch herstel omzetten in duurzame werklocaties en goede logistieke knooppunten en de schaarste op de woningmarkt aanpakken.

Kostbare jaren gingen verloren in de crisis omdat partijen zoals Lips, Eurocommerce en TCN geld kregen om gebouwen te ontwikkelen waarvoor geen klanten voor waren. Nu gaan kostbare jaren verloren omdat ontwikkelaars te weinig middelen krijgen om naar de klant te luisteren.

Daar is maatschappelijk geen oog voor. Wie kan iets hebben tegen het prudente beleid van DNB? In de crisis was prudent beleid op zijn plaats, omdat DNB zich baseerde op taxaties. Taxateurs hielden de waarde hoog op basis van rendementen uit het verleden. Nu is de toezichthouder volop aan het investeren in actuele data. Dat is goed nieuws, want je wilt geen toezichthouder die zich baseert op sentimenten.