De eerste wolkenkrabber van Europa bestaat op de kop af 125 jaar. Maar het had niet veel gescheeld of het Witte Huis in Rotterdam had de bijna spreekwoordelijke bouwdrift in de Maasstad niet overleefd.
Op 8 september was het precies 125 jaar geleden dat Europa’s eerste ‘wolkenkrabber’ werd geopend: het Witte Huis. Voor 127.900 gulden (ruim € 58.000) was Rotterdam een toen hypermodern kantoorgebouw rijker.
Geïnspireerd door New York wilde Rotterdam een zogenoemd ‘Torenhuis’ . Niet om in te wonen, maar uitsluitend voor bedrijven en kantoren. Verzamelgebouwen voor bedrijven en winkels raakten in die tijd behoorlijk in zwang om ruimte te creëren in de steeds vollere steden. Naast waar het Witte Huis zou verrijzen stond al Plan C, een bedrijfsverzamelgebouw genoemd naar een ingrijpende stedenbouwkundige ingreep door de toenmalige vermaarde directeur van Gemeentewerken Rotterdam, G.J. de Jongh. Dit pand overleefde de Duitse bommenregen tijdens de Tweede Wereld oorlog niet, al verrees in de jaren 80 wel een gelijknamige populaire horecagelegenheid op deze plek.
Elektrische liften
Op het plot naast Plan C aan de Gelderse Kade ging de Rotterdamse architect Willem Molenbroek aan de slag. Hij ontwierp een toren in de toen in de toen populaire art nouveau-stijl. Het Witte Huis zou eigenlijk in oppervlakte 15 bij 20 meter worden, maar doordat een naastgelegen woning door het heien verzakte werd besloten de vrij gekomen ruimte maar gelijk op te nemen in de vloeroppervlakte waardoor de toren het bekende vierkante formaaat kreeg. In 1897 begon de bouw, een jaar later was wolkenkrabber van 43 meter hoog al klaar. Met elektische liften, ook al een noviteit waarvoor bezoekers van de stad een toegangskaartje kochten.
De gevel wordt gesierd door 5 beelden van de Rotterdamse beeldhouwer Simon Miedema: ‘zeevaart’ en ‘vooruitgang’ aan de zuidzijde, ‘landbouw’ en ‘nijverheid’ aan de oostzijde en ‘handel’ aan de noordzijde. Ook nu nog is de toren in gebruik bedrijf voor de vestiging van bedrijven en kantoren en zit er een horecazaak op de begane grond.
In tegenstelling tot de meeste andere gebouwen in Rotterdam Centrum overleefde het Witte Huis het bombardement van 1940 wel. Uitgerekend de gemeente zelf had in de wederopbouwperiode echter een vergevorderd plan waarbij de toren zou worden geofferd voor een gigantische rotonde die een aansluiting zou krijgen op een nieuwe brug naar Zuid. Het plan werd geschrapt, mede na bezwaren van onwonenden. Wel kwam er er in 1981 een vernieuwde Willemsbrug op korte afstand van de toren waarbij de op- en afritten een bocht van 90 graden maken naar de Maasboulevard.
De familie Westermeijer
Decennialang sierden de letters Westermeijer het dak van de familie. De vermaarde vastgoedfamilie kocht het pand in 1977, maar moest er in 1982 alweer aftstand van doen toen het vastgoedbedrijf faillliet. BOM Oil werd voor 6.410.000 gulden, ruim € 2.9 mln eigenaar van het pand en is dat tot op de dag van vandaag, blijkens gegevens van het Kadaster. De naam Westermeijer verdween pas in 2018 van de toren, nadat het bedrijf opnieuw failliet ging, en maakte plaats voor die van lampengroothandel Calex.
De gemeente Rotterdam zette wat cijfers en feiten over "de grande dame van vooroorlogs Rotterdam"op een rijtje:
• Start bouw: 21 juni 1897
• Opening: 8 september 1898
• Kosten: 127.900 gulden
• Het gebouw heeft 10 verdiepingen en is 43 meter hoog
• Voor de eerste 7 verdiepingen zijn 3 miljoen stenen gebruikt
• De overige 3 verdiepingen zitten onder het schuine dak
• Aan de gevel zitten 120.000 witte tegels
• Voor de bouw zijn 1.000 heipalen in de grond geslagen