70% van de kantoorgebouwen in West-Europa loopt het risico in 2030 functioneel, financieel of juridisch achterhaald te zijn. Dit schrijft internationaal vastgoedadviseur Cushman & Wakefield in haar rapport Rethinking European Offices: Turning Obsolescence into Opportunity.
Volgens Cushman & Wakefield worden steeds meer vastgoedeigenaren en beleggers zich geconfronteerd met strengere duurzaamheidsregels, veranderende werkplekstrategieën en toenemende economische druk. Ze moeten volgens de internationale makelaarsorganisatie nu actie ondernemen om te voorkomen dat dat hun bezittingen waarde verliezen.
De problematiek slaat in de analyse niet overal even hard neer. Terwijl Oost-Europese markten (zoals Warschau, Praag en Boedapest) met relatief lagere risico's te maken hebben – gemiddeld 43% van de kantoorvoorraad loopt risico – zijn West-Europese steden veel kwetsbaarder. In steden als Londen, Parijs en Madrid dreigt meer dan 70% van de kantoorvoorraad op een zijspoor te belanden door ouderdom en achterhaalde normen.
Centraal vs. niet-centraal
Locatie speelt een cruciale rol bij het leegstandsrisico. Op niet-centrale locaties is de leegstand tot 550 basispunten hoger dan op centraal gelegen kantoorruimtes. Dit benadrukt volgens Cushman & Wakefield de groeiende kloof tussen activa van klasse A, goed gelegen, en activa in de periferie, die gevoeliger zijn voor veroudering en financiële risico's.
Het rapport noemt met name de introductie van de Europese Richtlijn energieprestatie van gebouwen EPBD IV in 2024 die nieuwe normen stelt voor de kwaliteit gebouwen, waarbij alle kantoorgebouwen in 2030 bijna geen uitstoot meer mogen hebben. Het dwingt volgens Cushman & Wakefield verhuurders tot een strategiewijziging: door herpositioneren of herbestemmen van kantoren moeten duurzaamheidsdoelstellingen alsnog worden gehaald.
Naar multi-tenant
De transformatie van Torre Pujades in Barcelona naar een multitenant kantoorgebouw is volgens de vastgoedadvisur een succesvol voorbeeld. Door gelijktijdig strategische renovaties, duurzaamheidsupgrades en verbeterde voorzieningen voor huurders in te passen is de aantrekkigskracht van de kantorentoren op de huurmarkt vergroot. Cushman & Wakefield noemt verder een verouderd bedrijvenpark Londen dat dat werk omgevormd tot een mixed-use asset gericht op gezondheidszorg. Hierdoor ontstonden nieuwe inkomstenstromen voor de eigenaar.