Amsterdam ziet af van nieuwe datacenters

De gemeente Amsterdam weigert toekomstige aanvragen van nieuwe datacenters op gemeentegrond. Lopende initiatieven gaan echter gewoon door.

De Amsterdamse woonwethouder Reinier van Dantzig antwoordde maandag per brief aan de gemeenteraad. Daaruit blijkt dat het nieuwe vestigingsbeleid geen ruimte laat aan nieuwe datacenters. ‘Het nieuwe beleid van Amsterdam gaat uit van nee, tenzij…’, schrijft Van Dantzig. ‘Toekomstige nieuwe aanvragen worden hiermee geweigerd. Alleen in uitzonderlijke gevallen kunnen nieuwe datacenters zich vestigen binnen de gemeente. In dat geval kunnen er vooraf eisen voor vestiging worden gesteld. Het herijkte beleid en het paraplu bestemmingsplan wordt Q1 2025 ter besluitvorming aangeboden.’

De gemeente neemt wel eerdere aanvragen voor vier nieuwe datacenters en een aantal uitbreidingen in behandeling genomen. ‘Bij benadering telt dit op tot een uitbreiding van circa 350 MW. Voor deze lopende initiatieven gelden al regels ten aanzien van duurzaamheid. Het huidige beleid schrijft bijvoorbeeld voor de dat de uitkoppeling van restwarmte technisch mogelijk is op de perceelgrens bij nieuw te bouwen datacenters voor. Met het nieuwe vestigingsbeleid kan de gemeente bij nieuwe initiatieven nog verdergaande eisen stellen.’

Het stopzetten van reeds lopende projecten zou ook te kostbaar zijn, aangezien ontwikkelaars van datacenters al rechtsposities hebben verkregen en zich daar met succes bij de rechter op kunnen beroepen.

Mislukt restwarmteproject

Van Dantzig gaat tevens in op het mislukte project voor ‘datawarmte’, restwarmte afkomstig van datacenters, in Arenapoort en Amstel III. Het potentieel van het beoogde concessiecontract en daaraan gekoppelde aansluitplicht voor nieuwbouw betrof 10.000 nieuwbouwwoningen en 300.000 m² niet-woonprogramma. Warmteleverancier Eteck heeft in de bouwteamfase als partij met de gemeente gewerkt aan de haalbaarheid van de uitrol van dit nieuwe collectieve warmtenet op datawarmte.

De tender draaide echter om diverse redenen op niets uit. De kosten van een warmte uitkoppeling uit een bestaand datacenter bleken hoger te liggen dan vooraf verwacht. Ook aan de inkomstenkant rezen twijfels. ‘De planning en ontwikkeling van gebouwen -en dus aansluitingen- verloopt namelijk gevarieerd in tijd en locatie, waardoor er geen planmatige uitrol van het warmtenet mogelijk is. Ook zijn niet alle ontwikkelaars van de geplande nieuwbouw bekend. Die komen pas in zicht als de bouwkavels vrijkomen, middels gronduitgifte of verkoop van huidige grondeigenaar. Er is bovendien geen verplichting voor bestaande gebouweigenaren om aan te sluiten op een collectieve warmtevoorziening.’

Inzet op datawarmte

Toch zet de gemeente de komende jaren in op datawarmte. Zo is Buurtcoöperatie MeerEnergie voornemens gebruik te maken van datacenterrestwarmte uit een bestaand datacenter op Science Park. En in de samenwerkingsovereenkomst voor het Diemenwarmtenet is de ambitie opgenomen datacenterrestwarmte in te zetten voor de verduurzaming van dit warmtenet. ‘Als alternatief voor biomassa en de gascentrale zal de restwarmte van meerdere datacenters uitgekoppeld gaan worden. Vattenfall heeft aangegeven de restwarmte van datacenters aan de Zuid en Zuidoost kan van Amsterdam te willen benutten. De gemeente spant zich in om dit te faciliteren.'