Off-grid vrieshuis als blauwdruk voor toekomstig vastgoed

In het West-Brabantse Dinteloord heeft NewCold een ultramodern vrieshuis in gebruik genomen, dat de standaard zet voor duurzaamheid in de logistieke sector. Head of Sustainability Ruben Geijs van NewCold vertelt over de technische innovaties, de uitdagingen van netcongestie en stikstof en de kansen voor vastgoedbeleggers in een wereld die vraagt om slimme, zelfvoorzienende infrastructuur.

‘Wij wilden echt verduurzamen, niet greenwashen’, zegt Ruben Geijs. Als head of Sustainability van NewCold werkt hij aan de energietransitie binnen een sector die traditioneel bakken met energie verbruikt. De vestiging in het West-Brabantse Dinteloord is een nieuw ijkpunt: vrijwel volledig off-grid en ontworpen vanuit het principe van verticale integratie. ‘Als bedrijf willen we voor onze kernprocessen niet afhankelijk zijn van externe leveranciers.’

Efficiënte kolos

Het nieuwe vrieshuis is met zijn 40 meter hoogte en capaciteit van 150.000 pallets een kolos, maar juist dit ontwerp maakt het extreem efficiënt. ‘Door de hoge automatiseringsgraad en het cladrack-design gebruiken we de helft van de energie van conventionele cold stores’, legt Geijs uit. (Een clad rack is een constructie waarbij de stellingen niet alleen de opgeslagen pallets dragen, maar ook dienen als draagstructuur voor het hele gebouw, inclusief wanden en dak, red.) ‘De verhouding tussen oppervlakte en volume is geoptimaliseerd, waardoor warmteverliezen via muren en daken drastisch zijn verminderd.’ En door het automatische interne transport zijn in het vrieshuis nauwelijks gangpaden voor vorkheftrucks nodig.

Ook het logistieke proces rond laden en lossen draagt bij aan energiebesparing. ‘Normaal staat een dockdeur een half uur open. Bij ons is dat hooguit zes minuten’, zegt Geijs. NewCold gebruikt rolbanen die direct aansluiten op vrachtwagens, wat het koudeverlies minimaliseert. Het is tekenend voor de radicale efficiëntie die het bedrijf nastreeft.

Warmte-krachtkoppeling

Elektriciteit komt voornamelijk van een warmte-krachtkoppeling (WKK) van de buren, veredelaar van groentezaden Rijk Zwaan. ‘Wij zijn afnemer van hun overtollige elektriciteit, zij gebruiken alleen de warmte en koolstofdioxide van de WKK voor het opkweken van hun gewassen.’

Dat partnerschap ontstond uit nood. ‘Door netcongestie konden we geen aansluiting krijgen, en de stikstofwet verbood ons om een generator neer te zetten. En we wilden natuurlijk ook nog met vrachtwagens het terrein op’, vertelt Geijs. ‘Zonder deze samenwerking had de vestiging hier simpelweg niet kunnen draaien.’ Buurman Rijk Zwaan wilde de elektriciteit aanvankelijk terugleveren aan het net, maar daarvoor ontbrak eveneens de capaciteit.

De oplossing is een technisch en juridisch huzarenstukje. ‘In Nederland kun je als bedrijf niet zomaar even energieleverancier worden, maar binnen de regels van de ACM hebben we een directe stroomverbinding tussen beide percelen kunnen realiseren.’ Toch is het vrieshuis niet volledig zelfvoorzienend. ‘We hebben een fallback naar een kleine netaansluiting voor pieken in de energievraag, maar die is niet krachtig genoeg om de hele site in bedrijf te houden’, geeft Geijs toe. ‘De primaire energie komt echt van de WKK van Rijk Zwaan.’

Off-grid vastgoedstrategie

NewCold heeft plannen om verder te verduurzamen zodra de netaansluiting er komt. ‘Dan kunnen we eindelijk zonnepanelen op het dak leggen en batterijen inzetten. De WKK is al klaar voor biogas of waterstof, dus als die transitie komt, kunnen we snel omschakelen.’

Het off-grid bouwen heeft NewCold veel geleerd. ‘Voorheen zouden we een locatie zonder aansluiting direct hebben afgeschreven. Nu weten we dat het kan en dat het zelfs efficiënter is dan traditionele oplossingen.’

Die ervaring beïnvloedt ook de vastgoedstrategie. ‘We investeren nu in grond waar we kunnen bouwen én opwekken. In sommige gevallen betaalt de stroomproductie straks niet alleen zichzelf terug, maar ook de aankoop van het perceel waarop de panelen staan’, zegt Geijs. ‘Duurzaamheid en grondgebruik raken steeds meer verweven.’

De automatisering gaat verder dan energieverbruik. ‘We ontwerpen onze gebouwen zelf, runnen ze op onze eigen software en produceren een deel van de constructie-elementen in een eigen staalfabriek in Bosnië’, vertelt Geijs. ‘Onze cladrack-constructie combineert opslag en draagstructuur.’

Verticale integratie

Die verticale integratie maakt het bedrijf minder afhankelijk van externe leveranciers. ‘Bij het uitbreken van de oorlog in Oekraïne en de blokkade van het Suezkanaal merkten we hoe kwetsbaar de aanvoerketen is. Door meer in-house te doen, houden we controle.’

De ontwikkeling van de automatisering gebeurt bij NewTeq, het innovatie-onderdeel van NewCold. ‘Zij ontwikkelen onder meer stapelrobots waarmee we pallets automatisch kunnen samenstellen, bijvoorbeeld wanneer een klant gemixte pallets met aardbei-, vanille- en chocolade-ijs wil hebben. Daarmee besparen we menskracht, tijd, ruimte en energie’, aldus Geijs.

De impact van deze aanpak blijkt ook uit de vergelijking met een recent overgenomen, conventioneel vrieshuis in Kruiningen van fritesleverancier en grote opdrachtgever Lamb Weston. ‘Voor dezelfde hoeveelheid pallets verbruiken we daar enkele keren meer energie. We doen veel aan efficiency, maar dat gebouw is 25 jaar oud. We komen nooit in de buurt van Dinteloord.’

De stikstofproblematiek blijft een serieuze barrière, benadrukt Geijs. ‘Onze geplande installatie met zonne- en windenergie bleek niet haalbaar door lokale beperkingen. Dat is wel jammer, zeker als je weet dat je een emissievrije oplossing aanbiedt.’ Tegelijk ziet hij nieuwe kansen. ‘Microgrids en samenwerking met buren kunnen de toekomst zijn. Als iedereen blijft wachten op Tennet of Enexis, komt er niets van de grond.’

Toepasbaar in andere sectoren

Het model van Dinteloord is volgens Geijs toepasbaar op andere sectoren. ‘Denk aan datacenters naast glastuinbouw, zoals in de Wieringermeer. Je kunt elkaar versterken.’ Daarmee raakt hij aan een bredere ontwikkeling: de decentralisatie van energievoorziening. ‘Onze infrastructuur is niet gebouwd op de elektrificeringsgolf die nu plaatsvindt. Datacenters, woningen, logistiek: allemaal hangen ze aan hetzelfde net.’

Volgens Geijs wordt stroomvoorziening steeds meer een strategische component binnen vastgoedontwikkeling. ‘Als je nu vastgoed ontwikkelt zonder na te denken over zelfvoorzienendheid, bouw je met achterstand.’ Voor beleggers ligt hier volgens hem een kans. ‘Wie investeert in logistiek vastgoed met slimme energieoplossingen, maakt zich minder afhankelijk van marktrisico’s.’

Aansprakelijkheid en certificering

Toch is het niet altijd makkelijk. ‘Zodra je gaat praten over energielevering, krijg je te maken met wetgeving, aansprakelijkheid en certificering. Dat schrikt bedrijven af.’ Maar wie die drempels weet te nemen, is de concurrentie voor. ‘De meeste bedrijven willen wel verduurzamen, maar weten niet hoe. Wij laten zien dat het kan.’

NewCold is inmiddels actief op meerdere continenten en merkt dat netcongestie zich niet beperkt tot Nederland. ‘In Canada en Engeland zien we precies dezelfde worsteling. Het net groeit niet mee met de vraag.’

500 uur noodstroom

De site in Dinteloord is inmiddels volledig operationeel, ondanks het ontbreken van een volwaardige netaansluiting. ‘We kunnen met onze isolatie zeker een week zonder stroom. Voor noodgevallen hebben we een contract op afroep voor een generator. De wet biedt ruimte voor 500 uur noodstroom per generator per jaar’, zegt Geijs. ‘Dat is ruim voldoende om een onverwachte uitval te overbruggen.’

Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 10, 24 oktober 2025