Het voormalige Caltex tankstation in het Limburgse grensdorp Withuis (gemeente Eijsden-Margraten) krijgt een tweede leven. IRIS architecten uit Utrecht heeft inmiddels het eerste voorlopig ontwerp gemaakt voor het iconische tankstation.
Eind 2022 nam non-profitorganisatie BOEi het voormalig Caltex tankstation uit 1953 over van de gebroeders Van der Cruijs. Inmiddels is het gebouw wind- en waterdicht gemaakt en de asbest verwijderd.
Het tankstation dat Ben Schinkel in Withuis in 1952 ontwierp voor de Californian Texas Oil Corporation, kortweg de Caltex, geldt als een icoon. Met name door de dunne betonnen luifel met opvallende paddestoelkolom en vlaggenmast met daaronder een glazen volume en gemetselde garages. Bovendien was het tankstation lange tijd het gebouw waaraan mensen herkenden dat ze weer in Nederland waren.
Carchitecture uit jaren 50
Volgen IRIS architecten is het Caltex tankstion in Withuis een heel vroeg voorbeeld van de ‘carchitecture’ uit de jaren vijftig. De bekende aardoliemaatschappijen namen gerenommeerde architecten in de arm om tankstations te ontwerpen. De auto was in deze tijd symbool van vooruitgang en een steeds groter wordende wereld waarbij een positieve, transparante en moderne architectuur hoorde. Waarbij een van de nieuwe functies was dat de gebouwen goed herkenbaar zouden zijn en ook ’s nachts als blikvanger functioneerden.
Van alle tankstations die in de wederopbouwperiode werden gebouwd zijn slechts enkele behouden gebleven, tankstations waarvan IRIS er nu een paar heeft mogen restaureren en herbestemmen. De afgelopen jaren werkte het bureau aan de restauratie en herbestemmings van het Rijksmonumentale tankstation van Willem Dudok in Groningen.
Financiering met obligaties
De precieze nieuwe bestemming van het tankstation in Withuis is nog niet bekend. Wel is het de bedoeling dat het pand een publieksfunctie krijgt. Om nieuwe projecten als deze mogelijk te maken, geeft BOEi - aaangewezen door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aangewezen als Professionele Organisatie voor Monumentenbehoud (POM)- achtergestelde obligaties uit ter waarde van € 5.000 met een jaarlijks rendement van 2,5% en een looptijd van 7 jaar.
