Met veel bombarie presenteerde het toenmalige MAB in de zomer van 2001 het ambitieuze ontwerp voor de herontwikkeling van het Oosterdokseiland. In de loop van de tijd blijken de plannen er niet beter op te zijn geworden. Gepubliceerd door PropertyNLmagazine 15 februari 2007
Met veel bombarie presenteerde het toenmalige MAB in de zomer van 2001 het ambitieuze ontwerp voor de herontwikkeling van het Oosterdokseiland. In de loop van de tijd blijken de plannen er niet beter op te zijn geworden.
Gepubliceerd door PropertyNLmagazine 15 februari 2007
De verticale stapeling van verschillende woon-, werk, winkel- en cultuurfuncties in spectaculaire sculpturale bouwvolumes is vrijwel volledig losgelaten. De drie meest prestigieuze buitenlandse architectenbureaus die voor het project waren ingeschakeld hebben zich uit het project teruggetrokken. En binnen de vastgelegde rooilijnen en maximale bouwhoogtes is het toch al overladen bouwprogramma van 200.000 m2 (exclusief parkeren) met ruim 10% opgepompt tot 225.000 m2.
Uitgangspunt voor de nieuwbouw op het Oosterdokseiland is een masterplan van architect Erick van Egeraat (EEA Architects) waarin het hele schiereiland wordt opgedeeld in zes grote bouwkavels die van elkaar worden gescheiden door autovrije straatjes van slechts acht meter breed. De minimale breedtemaat van deze dwarsstraatjes is afgeleid van het stratenpatroon in de Nieuwmarktbuurt. De maximale bouwhoogte van 47 meter – die naar de buitenste kavels toe geleidelijk afloopt – is afkomstig van de gehandhaafde hoogbouw van het voormalige posterijcomplex. Op basis van dit masterplan organiseerde MAB in 2001 een meerdaagse workshop waarin elf gerenommeerde architecten uit binnen- en buitenland, onder leiding van oud-rijksbouwmeester Kees Rijnboutt.
Bij het uitwerken van de in workshopverband gemaakte schetsontwerpen bleek echter al gauw dat beoogde opeenstapeling van verschillende functies binnen de bouwblokken onhaalbaar was. Architect Jo Coenen, die verantwoordelijk is voor de komende zomer op te leveren nieuwe openbare bibliotheek plus kantoorgebouw op kavel 4, verplaatste direct de aanvankelijk bovenop de bibliotheek geprojecteerde kantoorverdiepingen naar een min of meer zelfstandig bouwvolume aan het spoor. Het situeren van woningen aan het spoor bleek volgens Coenen vergunningstechnisch onmogelijk. Bovendien vreesde hij dat zonder ontvlechting van de twee functies een goede en tijdige voltooiing van het project onwaarschijnlijk zou zijn.
Waar Jo Coenen de bibliotheek nog op één verdieping door het achtergelegen kantoor heen laat steken, heeft architect Frits van Dongen het nieuwe conservatoriumgebouw op de naastgelegen kavel 5 noodgedwongen volledig losgekoppeld van het kantoorvolume. Terwijl de bouw van het conservatorium inmiddels gestaag vordert, moet de eerste steen voor het kantoorgebouw op dezelfde kavel nog worden gelegd. Ook de huidige, aangepaste bouwplannen voor de andere, nog te bebouwen kavels op het Oosterdokseiland laten een onverbiddelijke scheiding zien tussen een geluidsscherm van kantoren langs het spoor en blokken met woningen, winkels en cultuur aan de waterkant. Hierbij is het op zijn minst ironisch dat de uiterst succesvolle verticale menging van functies in het Post CS-gebouw (dat tijdelijk wordt verhuurd aan het Stedelijk Museum, een groot aantal ontwerpbureaus en een hippe horecagelegenheid) komende jaren zal worden herontwikkeld tot een marktconform monofunctioneel kantoorgebouw.
De Japanse architect Toyo Ito, die aanvankelijk was aangetrokken voor het ontwerp van het (afgeblazen) Chinese handelscentrum, gooide al kort na de workshopsessies de handdoek in de ring. Zijn Spaanse collega’s Cruz y Ortiz en de Engelse architect David Chipperfield trokken zich in de loop van het proces terug. Het Oostenrijkse architectenduo Baumschläger-Eberle zou in de oorspronkelijke opzet een hotel en een woningblok ontwerpen aan de twee uiteinden van het Oosterdokseiland. Met het binnenhalen van de hotelketen City Inn door Bouwfonds MAB hebben de Oostenrijkers hun opdracht voor het hotel echter moeten afstaan aan huisarchitect Rab Bennetts van City Inn.
