Oudere gebouwen bieden gunstige kansen voor verduurzaming, maar dat vereist een zorgvuldige afweging. Dit blijkt uit onderzoek van Tom Berkhout in opdracht van NVM Business.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 11, 25 november 2022
In de Werkspoorkathedraal in Utrecht werd onlangs NVM Business Innovatie 2022 gehouden, alweer de zesde editie van het NVM-congres. De bijeenkomst werd opgeluisterd door innovatieve ontwikkelaars, Bas van Dam van Being, Martine Gründemann van Zadelhoff en Sander van Oss van Neoo. Namens belegger Redevco en financier ABN Amro traden op Vincent Bagas en Bas Rutten.
Michel Baars van New Horizon verraste door te vertellen hoe hij tegengewerkt wordt door ‘de betonmaffia’. Omdat hij probeert met houtbouw het beton uit het proces te bannen, kreeg hij op zaterdag op zijn thuisadres een telefoontje van de ‘betonbaron’. Volgens Baars is er geen bank of overheid die zijn nek uitsteekt.
Casestudies
Tijdens het congres presenteerde prof. dr. Tom Berkhout zijn onderzoeksrapport ‘Praktijkhandreiking taxeren duurzaam vastgoed’. Hij werkte hiervoor samen met vier NVM-taxateurs (Bert Deen, Joost Gijsberts, Chris Tolsma en Gijs van Vuuren) en Koëter Vastgoedadviseurs. Het verduurzamen van oudere gebouwen loont volgens hen al snel, als het maar met kennis en kunde gebeurt.
De onderzoeksgroep onder leiding van Berkhout werkte voor acht panden een aantal scenario’s uit. In de cases zijn panden met een energielabel geanalyseerd. Daarmee is de verduurzamingsslag direct gekoppeld aan een beter energielabel. Het onderzoekrapport kan dienen als discussiestuk om de verduurzaming van vastgoed ook in cursussen en opleidingen uit te diepen en verder vorm te geven.
Met het onderzoek zijn volgens Berkhout ook meteen meer praktijkvoorbeelden beschikbaar gekomen, waaraan vastgoeddeskundigen hun eigen cases kunnen spiegelen. Daarmee bieden de casestudies interessante en ook nieuwe inzichten. Berkhout over de scope van de studie: ‘We hebben ons gericht op mitigatie op gebouwniveau, ofwel het nemen van maatregelen in een gebouw om de uitstoot te verminderen. Het is evident dat verduurzamen loont, maar daar moeten wel de juiste afwegingen bij worden gemaakt. Eenvoudige ingrepen kunnen al een grote labelsprong opleveren. Ik voorzie dat de stap naar adaptatie en circulariteit de komende jaren sneller wordt genomen en een grote rol gaat spelen. Het is nu nog niet te voorspellen of het energielabel daarbij verfijnd genoeg is om de brede scope aan gebouwen en gebouwinstallaties af te dekken. Voor oudere gebouwen bestaat wel degelijk een businesscase om te verduurzamen.’
In de toekomst is nog meer specialistische bouwkundige, bouwfysische en installatietechnische kennis nodig om een goed oordeel te kunnen vellen over de voorgestelde gebouwaanpassingen, denkt Berkhout. ‘De taxateur zal daarom goed met deze partijen moeten samenwerken en nieuwe kennis en vaardigheden moeten opdoen.’
Forse opgave
Sander Heidinga, voorzitter van NVM Business, ziet de opgave duidelijk voor zich: ‘Die is enorm. Daarbij blijf ik me erover verbazen dat diverse onderzoeken hebben uitgewezen dat nog niet alle kantoren zijn voorbereid op de energielabel C-verplichting per 1 januari 2023. Vooral omdat we verwachten dat de vervolgstappen en verdere verplichtingen zich in rap tempo zullen aandienen. Met dit rapport hebben we als NVM Business waardevolle inzichten verzameld. Daarmee kunnen we onze leden en marktpartijen ondersteunen.’
Het is helder dat de markt niet alleen sec kijkt naar de labels, stelt Heidinga. ‘Het verlagen van het energieverbruik en de investeringen die hiervoor nodig zijn, staan stevig op de agenda. De bereidheid om te investeren in verduurzaming is duidelijk toegenomen. Investeringen moet je ook kunnen terugverdienen. Precies daarom is dit onderzoek relevant en komen de uitkomsten op het juiste moment beschikbaar.’
Nieuwe NVM-voorzitter Peter Brussel: ‘NVM is niet altijd voor iedereen’
‘De NVM heeft te maken met grote veranderingen bij de aangesloten bedrijven en een ander tempo in de vereniging. Het is een conservatief vak. Het is mijn taak om verbindingen te maken. Daarbij wil ik duidelijkere keuzes en een scherpere visie, waarbij nu al duidelijk is dat we niet iedereen onderdak kunnen geven. De NVM is niet altijd voor iedereen.’
Dit zei Peter Brussel in zijn spontane maidenspeech als voorzitter van de NVM tijdens de zesde editie van NVM Business Innovatie 2022 in Utrecht. Brussel is de opvolger van Onno Hoes, die in augustus na een eerste termijn vertrok. Aanvankelijk stond Brussel niet op het programma, maar omdat een afspraak vanwege een weeralarm niet was doorgegaan, betrad hij toch het podium in Utrecht.
Hij vertelde over zijn achtergrond als algemeen directeur van elektronicaketen BCC. Hij leerde toen de makelaardij kennen als opdrachtgever voor het aanhuren van 80 winkels. Daarna werd hij lid van de raad van bestuur van Blokker. Na het vertrek van Mr Jaap, ging Brussel naar de Hiswa en later naar de club van schadeherstelbedrijven Focwa, ‘waar van alles aan de hand was’. Hij bracht een fusie met Bovag tot stand. In augustus werd hij benaderd of hij wel eens aan de NVM gedacht had. Dat had hij niet, maar hij had wel door dat er veel speelde bij de vereniging, vertelde hij. Zijn eerste conclusie: de NVM moet in de toekomst duidelijke keuzes maken.
Interviewer Jeroen Pauw vroeg zich af of het voor de leden niet bedreigend was om van de nieuwe baas te horen te krijgen dat er voor hen in de toekomst mogelijk geen plaats meer is. Brussel: ‘Ten eerste heb ik een grote hekel aan het woord baas. Je moet proberen bruggen te slaan en ik zie geen dreiging maar een goede toekomst.’
Niet alleen bij de NVM zelf, maar ook bij NVM Business zal er een wijziging plaatsvinden: de termijn van Sander Heidinga als voorzitter loopt komend jaar af.
