Met een groot internationaal netwerk en een onafhankelijke aanpak ontpopt Arcadis zich steeds vaker als directe concurrent van internationale vastgoedadviseurs
Door Paul Wessels
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 9, 29 september 2017
Directeur gebouwen Europa John Atkins en sectorhoofd banken & ontwikkelaars Joris Winters vertellen dat Arcadis met advies over techniek, exploitatie en de (markt)risico’s van een gebouw steeds meer werk doet in het primaire vastgoedproces, met als opdrachtgevers beleggers, financiële instellingen, ontwikkelaars en overheden.
Design- en consultancybureau voor natural and built assets Atkins is zelf afkomstig van consultant EC Harris, dat in 2011 werd overgenomen door Arcadis, en is lid van het Europese leiderschapsteam van Arcadis. Zijn voorganger als divisiedirecteur gebouwen was Erik Blokhuis, nu ceo Europa van Arcadis. Winters is sinds 2015 sectorhoofd banken & ontwikkelaars bij Arcadis en werkte daarvoor bij Deutsche Bank en Bouwfonds/SNS Property Finance.
In bouw en vastgoed is Arcadis een grote speler. In Nederland werken in het domein bouw en vastgoed circa zeshonderd mensen in kantoren in Amersfoort, Assen, Den Bosch, Rotterdam, Maastricht, Arnhem en Amsterdam. Gezichten naar de markt zijn Carolien Gehrels (grote steden), Frank Hoeben (design & consultancy), Joris Winters (beleggers, banken, ontwikkelaars) en John Atkins.
Betaalbare constructietekeningen
Atkins beklemtoont het belang van internationale samenwerking, zeker ook binnen bouw en vastgoed: ‘We bevorderen dat onze mensen in Europa en Nederland samenwerken. We hebben nu ook kantoren in Londen en Berlijn voor de grote internationale klanten met specifieke aandacht voor (interieur) design; in Berlijn heerst een sterk ondernemende cultuur.’
Internationaal is Arcadis zeker. Het bedrijf is actief in meer dan zeventig landen en had in 2016 wereldwijd ruim 27.000 mensen in dienst. Van de bruto-omzet wordt ongeveer een kwart behaald in het segment Infrastructuur, een kwart in het segment milieu, zo’n 15% in water en het grootste deel, 35%, met gebouwen.
Atkins vertelt dat Arcadis internationaal groeit door in te zetten op nieuwe markten en klanten en samen te werken met de eigen ‘Global Excellence Centres’. Op deze locaties in de Filippijnen, India en Roemenië maken lokale krachten tegen aantrekkelijke tarieven constructietekeningen. Vanuit lagelonenlanden werken nu circa 2300 mensen voor Arcadis. Het was een belangrijke reden voor de overname van het Britse Hyder in 2014. Onder ingenieursbureaus had dit bedrijf het hoogste percentage mensen in lagelonenlanden. Arcadis zelf had er honderdvijftig.
Samenwerking en transparantie
Winters en Atkins zeggen dat Arcadis scoort met transparantie en samenwerking, begrippen die je niet vanzelfsprekend met de vastgoedwereld associeert. Arcadis werkt graag met het principe van dialogue, access, risk-benefits and transparency (DART) van managementgoeroes Prahalad en Ramaswamy, Atkins: ‘Een gelijkwaardige dialoog, laagdrempelige toegang tot informatie en tools, een goede risico-inschatting en transparantie zijn zaken die klanten in het vastgoed belangrijker zijn gaan vinden.’
Winters wijst op de klemtoon die Arcadis legt op een ‘life cycle’ benadering, het becijferen en optimaliseren van alle gebouwgerelateerde kosten gedurende de gehele levenscyclus van een vastgoedobject. ‘De toegevoegde waarde kan schuilen in een vroegtijdige minimalisering van de exploitatiekosten of in een maximalisering van de flexibiliteit (het adaptieve vermogen van gebouwen, red.).’
Atkins: ‘Je moet gewoon doen wat je belooft. Dat hebben we gedaan bij ons advies over de constructie van het vernieuwde Rijksmuseum. We hebben het Concertgebouw geholpen met het verkrijgen van het Breeam-NL In Use-certificaat. We hebben sterke waarden: health, veiligheid en duurzaamheid. Die kennis hebben we ook vanuit de milieu- en waterdivisie, waar er grote opgaves zijn. De ravage van de recente tropische stormen Harvey en Irma in het zuiden van de Verenigde Staten leidt tot een vraag naar kennis, en ze weten ons te vinden.’
Focus op ontwikkelende partijen
Atkins zegt dat Arcadis de afgelopen twee jaar de focus heeft aangepast, met de heropleving van ontwikkelende partijen. ‘Wij helpen met onze geïntegreerde diensten: digitaal, technologie, BIM, smart data.’
Een projectontwikkelaar met wie Arcadis in Nederland nauw samenwerkt is G&S Vastgoed, met traditioneel een sterke positie op de woning- en kantorenmarkt in Amsterdam, die nu ook buiten zijn ‘thuismarkt’, onder meer in Utrecht, de vleugels uitslaat. De eerste samenwerking tussen G&S Vastgoed en Arcadis ontstond in 2015 bij projecten op de Zuidas en resulteerde onder meer in de planvorming voor The Beacon, waar ook het hoofdkantoor van Arcadis gehuisvest zal worden.
Met G&S Vastgoed werkt Arcadis ook samen in het plan Wonderwoods in het stationsgebied Utrecht. Wonderwoods bestaat uit twee torens van 90 en 70 meter, verbonden met een loopbrug. De hoogste toren komt eruit te zien als een ‘verticaal bos’, waarbij de beplanting op de balkons en in de gevel is mee-ontworpen. In de planvorming voor dit project heeft Arcadis intensief samengewerkt met MVSA Architects en Stefano Boeri Architetti, die hierbij ook kennis vanuit de Botanische Tuinen van de Universiteit Utrecht betrokken heeft. In Wonderwoods worden zo’n driehonderd woningen gerealiseerd, waarvan 40% koop en het overige deel huur. Zo komen er huurwoningen speciaal voor mensen die werken in de publieke sector en atelierwoningen. Ook is er 27.000 m² gereserveerd voor andere voorzieningen als PlayLab (een culturele publieksfunctie), kantoren, gezonde horeca, fitness, yoga, kleinschalige winkels en educatie. Volgens planning start de bouw in het voorjaar van 2019. In 2022 moet Wonderwoods opgeleverd worden.
Winters noemt ook het plan ‘District E’ in Eindhoven, waarmee belegger en ontwikkelaar Amvest een brede groep van beoordelaars overtuigde op de onderdelen ruimtelijk en programmatisch ontwerp, gebiedsvisie, het aandeel sociale woningbouw, de interactie met de stad en het grondbod. Het plan is ontworpen door architectenbureau Powerhouse Company in samenwerking met ZUS (Zones Urbaines Sensibles) en Arcadis.
Technische due dilligence
Belangrijke opdrachtgevers zitten ook aan de financiële kant van het vastgoed: beleggers en financiers. Atkins: ‘In technical en enviromental due dilligence zijn we marktleider. We hebben een grote database met indicatoren en risico’s opgebouwd. Bij het begin van een project staan we de opdrachtgever bij met een adviesteam. We hebben een sterk multidisciplinair team in Nederland. Dit is een meer vertrouwelijk onderdeel van de business. We helpen klanten met hun business case.’ Zo is Blackstone voor Arcadis een belangrijke opdrachtgever bij technical en enviromental due dilligence. Atkins: ‘We hebben multinationale programma’s met corporates en private equity. Je ziet een duidelijke beweging richting mondiale partners.’
En dan is er het big urban clients programma (BUC), dat Carolien Gehrels voor Arcadis in Europa leidt. Dat is gericht op het verbeteren van de leefbaarheid in steden. Het programma draagt oplossingen aan op het gebied van transport, milieu, watervoorzieningen, stedelijke planning en het ontwerp van gebouwen. Zo adviseert Arcadis momenteel in Polen de 44 grootste steden hoe ze zich het best kunnen wapenen tegen klimaatverandering.
Atkins: ‘We bouwen onze positie in het vastgoed verder uit en hebben veel vertrouwen in de plek die we nu innemen in de markt. We gebruiken onder andere de Mipim en de Expo Real om de markt te informeren over onze diensten, maar we zijn nog steeds onvoldoende bekend in de vastgoedmarkt. In de property sector zijn grote wereldwijde vastgoedadviseurs als JLL en CBRE directe concurrenten. Wat wij steeds beklemtonen is de onafhankelijke positie die wij innemen. Wij verdienen aan een goed advies, niet aan de vraag of een transactie wel of niet doorgaat.’
