In 2017 is er wereldwijd meer dan € 400 mrd beschikbaar voor investeringen in commercieel vastgoed. Dit is een lichte afname ten opzichte van het recordbedrag van 2016, maar nog altijd het op één na hoogste bedrag sinds 2009.
Dit blijkt uit de nieuwste editie van de serie Great Wall of Money-rapporten van Cushman & Wakefield, die in kaart brengen hoeveel kapitaal – inclusief eigen en vreemd vermogen – er wereldwijd bestemd is voor investeringen in commercieel vastgoed. Het totale wereldwijd beschikbare kapitaal is ten opzichte van 2016 gedaald met 2%, de eerste daling sinds 2011. Toch is het huidige niveau het op één na hoogste ooit geregistreerd.
Kapitaal bestemd voor EMEA nam af met 9% naar € 121 mrd, terwijl kapitaal voor Noord- en Zuid-Amerika met 2% toenam naar € 162 mrd en kapitaal voor Azië een marginale stijging liet zien naar € 123 mrd (zie ook afbeelding 1: Beschikbaar nieuw kapitaal per regio (x $ 1 mrd)).
Nederland populair
Frank van der Sluys, hoofd Research Cushman & Wakefield: ‘Binnen Europa zal Nederland in 2017 ook tot de populaire markten behoren. Na het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk en Zweden kan ons land op het meeste kapitaal rekenen. We worden, net als Duitsland, nog altijd gezien als een ‘veilige haven’ met zeer sterke fundamenten. We verwachten dat er in 2017 net iets minder in Nederlands commercieel vastgoed wordt geïnvesteerd dan in het recordjaar 2016, onder meer als gevolg van schaarste aan aantrekkelijk en hoogwaardig beleggingsproduct. Toch zal er ook dit jaar historisch gezien nog altijd sprake zijn van een bijzonder hoog investeringsvolume.’
Elisabeth Troni, hoofd EMEA Research & Insight van Cushman & Wakefield: ‘Nu het voor vastgoed bestemde beschikbare kapitaal een recordhoogte bereikt, moeten beleggers gefocust en flexibel blijven. Wij verwachten dat 2017 zal worden gekenmerkt door aanhoudende concurrentie op de beleggingsmarkt bij het vinden van aantrekkelijk en hoogwaardig product. Hoewel de belangrijkste vastgoedstrategieën uiterst aantrekkelijk blijven, is er in veel belangrijke markten een tekort aan goed product, waardoor rendementen onder druk staan en beleggers worden geconfronteerd met uitdagingen. Een innovatie die we in toenemende mate zien is een ‘build-to-core’- strategie, waarmee investeerders door middel van nieuwe ontwikkelingen en herontwikkelingen zelf core-product in topmarkten realiseren. Naast nieuwe beleggingsstrategieën verwachten wij ook dat er over de hele wereld nieuwe kapitaalbronnen zullen worden aangeboord met landen als China, Maleisië, Taiwan en Zuid-Afrika in een leidende rol.’
Doelmarkten
Beleggers richten zich in toenemende mate op strategieën die zijn gericht op één land in plaats van kapitaal te beleggen in meerdere landen. Beleggingen in een enkel land vertegenwoordigen op dit moment 61% van het beschikbare kapitaal, een toename van 55% over de afgelopen drie jaar. Op basis van schattingen van Cushman & Wakefield, zal de VS in 2017 waarschijnlijk de belangrijkste doelmarkt blijven voor beleggingen. Hoewel de beleggingsactiviteiten in 2016 vertraagden, blijft de hoeveelheid beschikbaar kapitaal die is bestemd voor deze markt hoog, maar richten veel beleggers hun beleggingsplannen nog onvoldoende op de vastgoedsector (zie ook afbeelding 2: Doelmarkten 2017 (x $ 1 mrd)).
China, UK en Duitsland
China zal naar verwachting de op één na grootste doelmarkt worden voor beleggingen. Daarbij zal het meeste kapitaal uit binnenlandse fondsen komen. Er is een aantal buitenlandse fondsen – waaronder een aantal in de VS gevestigde fondsen – dat voet aan de grond probeert te krijgen in China, nu de snelle economische ontwikkelingen in dat land zorgen voor een groeiende investeringsbasis.
Het Verenigd Koninkrijk zal naar verwachting de op twee na meest aantrekkelijke markt worden. Cushman & Wakefield verwacht echter dat relatief minder kapitaal zal zijn bestemd voor het Verenigd Koninkrijk, omdat sommige beleggers een afwachtende houding aannemen in verband met de politieke en economische onzekerheid als gevolg van de Brexit-onderhandelingen. Tegelijkertijd wachten sommige beleggers aan de zijlijn op meer beschikbaar product als gevolg van een zwakke prijsstelling.
Duitsland blijft ook een sterke vraag genereren van beleggers die worden aangetrokken door de sterke economische prestaties en de status van betrekkelijk ‘veilige haven’. Het land kon ook profiteren van kapitaal dat wegvloeide uit het Verenigd Koninkrijk. De uitdaging hierbij – met name voor kernfondsen – is het verkrijgen van toegang tot een geschikt geprijsde voorraad vastgoed.
VS overtreft EMEA
Voor het eerst is er voor Noord- en Zuid-Amerika meer kapitaal beschikbaar (€ 74 mrd) dan voor EMEA (€ 67 mrd). Het beschikbare kapitaal dat is bestemd voor de VS is gestaag toegenomen nu institutionele beleggers hun toewijzingen hebben verhoogd naar het hoogste niveau in de geschiedenis en offshore-beleggers in grote getale geld willen beleggen in hoogwaardig Amerikaans vastgoed. De afname van het beschikbare kapitaal voor EMEA is grotendeels een weerspiegeling van een sterke dollar. Nu bijna 80% van de op Europa gerichte fondsen hun resultaten rapporteren in euro’s of ponden sterling, speelt het valuta-aspect van de gerapporteerde volumes een belangrijke rol. Als gevolg van de toenemende vraag van beleggers liet Azië–Pacific wat betreft beschikbaar kapitaal een sterke stijging zien van 7% naar $ 65 mrd.
Nigel Almond, hoofd EMEA Capital Markets Research: ‘Een van de meest opvallende ontwikkelingen in commercieel vastgoed is de toename van kapitaal dat is bestemd voor Azië–Pacific. Voor het eerst zien we dat er meer kapitaal bestemd is voor Azië dan voor EMEA, waardoor het op de tweede plaats terechtkomt na Amerika. Dit geeft de volwassenheid en de toename van mogelijkheden weer in de regio, alsmede het vooruitzicht op een aantrekkelijk rendement.’
