Amsterdam behoort in 2018 tot de top-10 van Europese vastgoedsteden met de beste beleggings- en ontwikkelingsvooruitzichten.
Investeerders prijzen de aantrekkende kantorenmarkt, bloeiende technologiesector en prettige leefomgeving. Berlijn blijft voor het vierde jaar op rij koploper. Dat concluderen Urban Land Institute en PwC in de publicatie Emerging Trends in Real Estate Europe 2018 op basis van interviews en een enquête onder ruim 800 internationale vastgoedprofessionals, waaronder beleggers, ontwikkelaars en kredietverstrekkers.
Leegstand snel gedaald
Amsterdam schuift een plek op in de ranking en staat in 2018 op plek 10. De hoofdstad noteert een 4e plek voor investerings- en een 14e plek voor ontwikkelingsvooruitzichten. Volgens het rapport is de kantorenleegstand in Amsterdam in rap tempo gedaald tot onder de 10%. In gebieden als de Zuidas is er nauwelijks meer iets te huur. Het nettorendement van de kantorenmarkt (de zogeheten yield compression) daalde in 2017 naar bijna 4%, mede als gevolg van stijgende huurinkomsten. Alleen in Madrid en Barcelona stijgen huurprijzen nog sneller.
Amsterdams vastgoed kan nog interessanter worden voor beleggers, omdat onder andere deze stad wordt getipt als Brexit-profiteur. Volgens Bart Kruijsen, verantwoordelijk voor de real estate praktijk van PwC, is dat niet verwonderlijk: ‘Amsterdam trekt nu al financiële dienstverleners en beleggers aan. Ook is er hoogopgeleid personeel te vinden, dat goed Engels spreekt. Verder heeft de hoofdstad een uitstekende (digitale) infrastructuur, die alleen maar beter wordt met het in gebruik nemen van de Noord–Zuidlijn volgend jaar. Tot slot heeft Amsterdam de reputatie van een leefbare stad.’
Voor het vierde jaar op rij voert Berlijn de ranking aan, wat diens dominante positie in de Europese vastgoedmarkt verder verstevigt. Frankfurt stijgt naar de tweede plaats. Het Duitse financiële hart profiteert van de Brexit. Op een gedeelde tweede plaats staat Kopenhagen. De Deense hoofdstad kent een sterk groeiende residentiële sector die de aandacht trekt van internationale beleggers. Op de vierde plek staat München. Deze Beierse stad blijft aantrekkelijk hoewel deze als een dure markt wordt gezien. Madrid stijgt, gedreven door positieve huurgroeivooruitzichten, met vier plaatsen naar plek vijf.
Groeiende focus op nichesectoren
Naast steden onderzoekt het rapport welke sectoren aantrekkelijke beleggings- en ontwikkelingsperspectieven bieden. Vooral logistiek, maar ook niche residentiële sectoren als studenten- en ouderenhuisvesting, scoren hoog. Deze focus op nichesectoren wordt sterk ingegeven door megatrends als technologie en demografie. Traditionele vastgoedsectoren als winkelcentra en kantoorpanden vinden investeerders momenteel minder interessant, terwijl ze wel geïnteresseerd zijn in zogenaamde ‘co-working spaces’ en ‘serviced offices’; typen vastgoed waarbij de ruimte onderdeel is van een dienstenpakket.
‘Deze trend heeft grote invloed op de businessmodellen van vastgoedontwikkelaars en beleggers. Huurcontracten voor de lange termijn gaan steeds meer tot het verleden horen. Gebruikers vragen steeds meer flexibiliteit. Niet alleen in het huurcontract, maar ook in het gebruik van de ruimte door het combineren van verschillende functies, zoals wonen, werken en recreëren’, aldus Lisette van Doorn, ceo ULI Europe.
Volgens de ondervraagden heeft technologie een grote impact op de vastgoedsector. Dit varieert van hoe gebruikers ruimte willen gebruiken tot het vastgoedmanagement- en waarderingsproces, en de veranderende vaardigheden die nodig zijn om succesvol te opereren in de nieuwe realiteit.
