Alumni-webinar ASRE: Last mile in de duurzame stad

In het alumni-webinar op 25 mei gaven vier experts hun visie op de markt, de uitdagingen en oplossingen voor duurzame distributie in de stad.

Door Johannes van Bentum
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 6, 25 juni 2021

Zij gingen met elkaar in debat onder leiding van programmamaker Gebiedsontwikkeling Gert-Joost Peek van de ASRE.
Walther Ploos van Amstel helpt de deelnemers direct uit de droom: de busjes van pakketbezorgers waarover iedereen het tegenwoordig heeft, maken slechts 7% uit van alle verkeersbewegingen in stedelijk gebied. Veel belangrijker zijn leveranciers van bijvoorbeeld horeca-ondernemingen. ‘Heb je in een aanloopstraat een leuk koffietentje, dan vestigt zich daar al snel een tweede. Die onderscheiden zich met hun koffiemerk en broodjes. Dat betekent een verdubbeling van de bevoorrading. En dan gaat er een derde koffietentje open ...’
In de Amsterdamse Houthavens, waar Ploos van Amstel woont, weigeren dienstverleners met klusbusjes tegenwoordig opdrachten, omdat zij hun bus nergens kwijt kunnen. En 500 meter met je gereedschapskist en materialen zeulen, dat doen zij niet. ‘Je moet de commentaren op Facebook eens zien, hilarisch!’ Zo’n probleem moet natuurlijk bij het ontwikkelen van een wijk worden voorkomen, stelt hij.

City Logistics Innovation Campus
Robert Kreeft is bij Somerset Capital Partners verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de City Logistics Innovation Campus (Clic) aan de A9 bij Badhoevedorp, tussen Amsterdam, Schiphol, Haarlem en Hoofddorp. Somerset ontwikkelt nu vooral grote logistieke dozen bij verkeersknooppunten, maar ziet een groeiende behoefte aan stadsdistributie. In Clic brengt de ontwikkelende belegger partijen bijeen die samenwerken in innovatieve oplossingen voor de last mile. Wat volgens hem ontbreekt, is een logistieke verkeerstoren die voorkomt dat er tien busjes de stad in rijden, terwijl er slechts één nodig is.
Omdat het vervoer in de toekomst volledig elektrisch zal zijn, speelt ook energie een belangrijke rol op de campus. Door het opladen van voertuigen te combineren met een pauze in het koelen van opgeslagen levensmiddelen, is het stroomverbruik gelijkmatiger, waardoor de energieleverancier veel minder kosten maakt. ‘Wij brengen de total cost of ownership omlaag, waardoor het aandeel huur in de betaling door gebruikers omhoog kan.’ Nieuwe verdienmodellen spelen dus een belangrijke rol. De campus – met werkplekken, restaurants, koffietentjes, cafés en sportfaciliteiten – speelt bovendien een rol bij het aantrekken van logistiek talent.

Hoe regel je de verhuizing?
Nick Juffermans van adviesbedrijf Goudappel is adviseur van de partijen die samen de autoluwe Merwedekanaalzone in Utrecht ontwikkelen. ‘Het is leuk om grote vrachtwagens uit de wijk te weren. Maar hoe gaan je bewoners dan verhuizen? Het is leuk een grote supermarkt te plannen waar iedereen lopend naartoe gaat, maar wat doe je met die acht grote vrachtwagens per dag voor de bevoorrading? Als je die opdeelt in kleine busjes, ben je verder van huis.’ Het is geen eenvoudige puzzel, wil hij maar zeggen. ‘En als je toch verkeer toelaat, dan kun je er die 8000 woningen niet meer kwijt. De gemeente zegt doodleuk: regel het maar!’

Van weidewinkel naar de stad
Gerard Groener is adviseur van Ingka Centers, een van de bedrijven onder de paraplu van het Zweedse retailconcern Ikea. Hij is verantwoordelijk voor mixed-use vastgoed rondom Ikea-vestigingen ter waarde van zo’n € 10 mrd. Zijn uitdaging is dat Ikea de aandacht verschuift van weidewinkels waar de consument zelf de last-mile logistiek verzorgt, naar winkels in stadscentra zoals aan de Boulevard de la Madeleine in Parijs. ‘De winkel is daar ’s middags om drie uur helemaal leeg gekocht. Zie er dan maar eens nieuwe voorraad af te leveren.’ En dan heeft Ikea ook nog eens besloten vanaf 2030 volledig klimaatneutraal te zijn. Uitdagingen genoeg voor Groener.

In de levendige discussie onder leiding van Gert-Joost Peek wordt onder andere gesteld dat er subsidie moet komen om MKB-ondernemers te ondersteunen actief te worden in stadsdistributie. Want een glazenwasser is geen Ikea, dat een belang neemt in een Chinese fabrikant van elektrische voertuigen. En bij de ontwikkeling van nieuwe autoluwe wijken moeten de betrokken partijen stevige kennis hebben van stadslogistiek. Eigenlijk al het vastgoed heeft nu al een logistieke component. Groener droomt van logistieke centra onder de grond, waar nauwelijks nog mensen aan te pas komen. En Kreeft ziet een grote toekomst voor samenwerking op het terrein van retourstromen.

Wie zaten er aan tafel?
Jhr. dr. Walther Ploos van Amstel (lector City Logistics aan de Hogeschool van Amsterdam)
Nick Juffermans (strategisch adviseur Smart Mobility & Logistiek bij Goudappel)
Robert Kreeft (projectleider Somerset Capital Partners)
Gerard Groener (adviseur Ingka Centres Holding)
Het webinar werd geleid door dr. ir. Gert-Joost Peek MRICS, onder meer programmamaker Gebieds- en Projectontwikkeling bij de ASRE.