Vooral de winkelmarkten van de grote steden in ons land profiteerden van de aantrekkende economie en toegenomen consumentenbestedingen in 2016. Dit blijkt uit onderzoek van NVM Business.
De tweedeling die op de Nederlandse winkelmarkt aanwezig is zet door: de grote steden zien het winkelaanbod in het algemeen afnemen en de vraag stijgen. De middelgrote en vooral kleine steden hebben veelal te maken met een tegengestelde beweging. Dit dwingt de kleine steden tot het maken van keuzes en transformatie van winkelpanden.
Afname vooral in grote steden
Hoewel het aanbod van winkelruimte in Nederland in 2016 met 2,8% daalde, vond de afname vooral plaats in de grote steden. Zo zagen de gemeenten met meer dan 100.000 inwoners het aanbod in 2016 met 9% afnemen, terwijl in de rest van Nederland het aanbod met 0,25% steeg.
Vooral de kleine gemeenten (< 20.000 inwoners) zagen het aanbod oplopen: in 2016 steeg het aanbod in deze gemeenten met 8%. De middelgrote gemeenten vertoonden een gemengd beeld: het aanbod in gemeenten met 20.000-50.000 inwoners ging met 4% naar beneden, de gemeenten met 50.000-70.000 inwoners zagen het aanbod juist met 4% stijgen.
Structurele leegstand neemt toe
Hoewel het winkelaanbod in Nederland in 2016 daalde, nam de structurele leegstand verder toe. Het aandeel van het winkelaanbod dat langer dan 3 jaar te huur of te koop stond steeg in 2016 van 15,7 % naar 16,2 %. In de grote steden was het structureel aanbod aanmerkelijk lager (12%) en bovendien steeg het hier minder hard.
Ook in de vraag naar winkelruimte is de tweedeling zichtbaar. De grote steden profiteren van hun complete en diverse winkelaanbod en staan daarmee in de belangstelling van de grote retailketens. De helft van de winkelopname in 2016 vond plaats in de grote steden en deze steden zagen bovendien de opname in 2016 stijgen. In de rest van Nederland daalde de opname juist.
Keuzes
De oplopende (structurele) leegstand dwingt de middelgrote en kleine steden tot het maken van fundamentele keuzes voor het winkelgebied en het afstoten van ongewenste stukken. Ook rust op deze steden de opdracht om tot een transformatie van het af te stoten winkelgebied te komen. Winkelgebied met grote leegstand jaagt consumenten weg in plaats van dat het ze trekt. Indien deze steden niet in actie komen zal dit de verpaupering van deze centra alleen maar aanjagen.
