Wehkamp wil meegroeien

Online shoppen is weer gegroeid en vooral pure online spelers profiteren. Ondertussen investeert Wehkamp in optimalisaties

Door Gabriëlle Klaver
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 10, 28 oktober 2016

Met het nieuwe distributiecentrum in Zwolle is Wehkamp er helemaal op toegerust te profiteren van de almaar groeiende online omzet. Het ouderwetse magazijn bestaat niet meer; het proces is zodanig geautomatiseerd dat je bestelde pakketje binnen een half uur klaarligt voor verzending.
Eigenaar van het distributiecentrum van Wehkamp in Zwolle is WDP, en die mocht tijdens zijn investor day een kijkje geven in de keuken van Wehkamp. Interessant, want inmiddels zijn de webwinkels de grootste concurrenten van de winkelstraten geworden. De laatste cijfers zijn wederom onthutsend: de gehele detailhandel heeft in augustus 1,5% meer omgezet. De online groei was echter 17% hoger ten opzichte van dezelfde maand een jaar eerder.
De sterke online groei heeft volgens de onderzoekers van het CBS en GfK te maken met de vele faillissementen van winkelketens in de winkelstraten en de sterke concurrentie van webwinkels. Klanten van het gefailleerde V&D bijvoorbeeld hebben 30% meer mode online gekocht dan ze voor het faillissement deden. Voorheen werd jaarlijks door V&D-klanten circa € 500 mln aan kleding uitgegeven bij V&D. Het is de vraag of Hudson’s Bay, de opvolger van V&D in veel plaatsen, die verloren omzet weer kan terugpakken.
Ook opvallend aan de cijfers is dat de omzetstijging van de pure online spelers groter is dan winkels die internet ‘erbij’ doen. De online omzet van de multi-channelers groeide met 11%, die van de webwinkels zonder fysieke aanwezigheid in de winkelstraten, zoals Wehkamp, met 17%. De fysieke winkels hebben dus ook online nog altijd moeite de pure online spelers bij te houden.

Winkel te klein
Voor vastgoed hoeft deze ontwikkeling niet per se negatief te zijn, zo verwachten sommigen. Pure online spelers openen immers ook fysieke winkels, zoals Cool Blue al doet, en zoals Amazon heeft aangekondigd te zullen doen. Het is echter de vraag of het genoeg is om de achtergelaten ruimte van alle weggeconcurreerde winkels op te vullen. Desgevraagd zegt Sander Bolmer, manager logistics & warehousing van Wehkamp.nl: ‘Ik zeg niet dat we nooit winkels gaan openen; misschien dat we dat ooit zullen doen. Maar we lopen er direct tegenaan dat we nooit de 180.000 artikelen van de 2000 merken die we voeren, kunnen presenteren. Áls we een winkel openen, zal het meer een pop-up store-achtig iets zijn voor met name promotionele doeleinden.’
Wehkamp zelf anticipeert in elk geval op nog meer groei. Het huidige distributiecentrum heeft nog de nodige ruimte, maar Bolmer zegt dat die binnen drie jaar opgesoupeerd zal zijn. Gelukkig ligt er direct naast het pand nog een stuk land waarop WDP een optie heeft. Het huidige distributiecentrum is 53.000 m² groot en heeft een investering van € 100 mln gevergd: WDP investeerde € 30 mln en Wehkamp € 70 mln in de systemen. Het distributiecentrum is een van de grootste geautomatiseerde e-commerce dc’s ter wereld.
Groei is in elk geval de doelstelling van de nieuwe aandeelhouder van Wehkamp, private equity-partij Apax. Wehkamp is momenteel de nummer twee e-tailer van Nederland, na Bol.com. Maar Zalando, dat ook gespecialiseerd is in mode, is een geduchte concurrent.
Een vereiste voor groei is een goede werking van het distributiecentrum. Wehkamp is vanuit 7 vestigingen verhuisd naar het distributiecentrum op bedrijventerrein Hessenpoort langs de A28 in Zwolle. Om te zorgen dat de winkel tijdens de verhuizing gewoon open kon blijven, is het nieuwe distributiecentrum is fases in gebruik genomen, overigens pas na het uitgebreid testen van de systemen.

Tijdwinst
Terwijl vroeger de orders nog door mensen uit de rekken in de magazijnen werden gehaald, gebeurt dat nu automatisch. Dat levert de grootste tijdswinst op. Bakken met de juiste producten komen nu naar een van de 24 picking stations, waar het nog steeds gedeeltelijk handwerk is om de items in de juiste doos te krijgen die verstuurd wordt naar de klant. Volgens Wehkamp kan een machine het tempo van die werknemers, 450 picks per persoon per uur, nog steeds niet evenaren. Binnen een half uur nadat de klant een order heeft geplaatst op internet, staat het pakketje klaar voor verzending.
Per jaar worden er ruim 7 mln pakketjes verstuurd met gemiddeld 3 items per pakketje. Een pakketje bestaat uit een zak of doos. De doos wordt automatisch aangepast aan de grootte van de inhoud, om zo min mogelijk ruimte in nemen bij verzending. Twee keer per dag worden de pakketjes opgehaald door busjes die sneller mogen rijden dan 80 kilometer per uur en die hun vracht afleveren bij 143 DHL-locaties. Daarvandaan worden de pakketten verder naar de klant gedistribueerd.
Wehkamp is nu zover dat het ‘same day delivery’ kan aanbieden: als de klant voor 11.00 uur iets bestelt, wordt het dezelfde dag afgeleverd. Dat moet ook wel, want inmiddels zijn de concurrenten ook zover dat ze dat ook kunnen. Het streven is de snelheid er zo in te krijgen dat pakketten die uiterlijk om 14.00 uur worden besteld, dezelfde dag worden afgeleverd.

Retourzendingen
De grootste uitdaging is echter het op orde krijgen van de retourzendingen. In het distributiecentrum zijn 92 werkstations die alle retouren controleren en indien goedgekeurd direct weer inpakken voor de verkoop. Dat proces heeft nu een doorlooptijd van 1,5 dag en dat moet naar 1 dag.
Wehkamp krijgt ongeveer 30% van de producten retour: een gewoon percentage voor fashion. Bij schoenen is dat zelfs nog hoger: dan komt 50% van de items terug. Ruim 90% van die retouren kan direct weer het magazijn in, de rest wordt doorverkocht aan andere partijen. Wat er daadwerkelijk weggegooid wordt, behelst slechts decimalen.

Cijfers van Wehkamp
Wehkamp.nl is een volle dochter van Wehkamp Holding en is daar verantwoordelijk voor 75% van de omzet. Fonq.nl en Lacent (Wehkamp Finance) dragen bij aan de rest van de omzet. In 2015 heeft private equity-huis Apax het bedrijf overgenomen van onder meer voormalig KPN-topman Ad Scheepbouwer, die samen met voormalig RFS-directeur Paul Nijhof en financieel directeur Berend van der Maat 80% van de aandelen in bezit had.
Wehkamp stond lang bekend als een van de weinige online retailers die winst maakte. De 9-maandscijfers na de verkoop van Wehkamp Holding laten zien dat dit niet meer het geval is: bij opbrengsten door verkoop van € 428 mln (€ 758 mln over een heel jaar) is een verlies geboekt van € 24 mln. Ook het operationele resultaat moet met een verlies van –€ 14 mln in het rood worden opgetekend. Volgens de management board ligt dat onder andere aan enkele faillissementen van partners en het warme weer in de herfst van 2015. Apax heeft het bedrijf ruim € 200 mln geleend tegen 8% rente, volledig terug te betalen in 2025.